بزرگ شدن قلب یا بیماری کاردیومیوپاتی + انواع و راه های درمان
بزرگ شدن قلب یا کاردیومیوپاتی، بیماری پیشرونده میوکارد یا عضله قلب است. این بیماری دارای علت، علائم و درمان‌های متفاوتی است. در اغلب موارد، عضله قلب ضعیف می‌شود و قادر به پمپاژ خون در کل بدن نیست. علت این امر این است که بیماری موجب سفت شدگی، ضخیم شدگی و بزرگ شدن عضله‌ها می‌شود. در مواردی نادر هم بافت عضله قلب بیمار با بافت اسکار جایگزین می‌گردد. با وخیم شدن بیماری، قلب ضعیفتر شده و قادر به پمپاژ خون به سرتاسر بدن و حفظ ریتم نرمال قلب نیست. نتیجه آن نارسایی قلب و آریتمی است. همچنین ممکن است بیمار مبتلا به عارضه‌های دریچه قلبی شود.
انواع مختلفی از بیماری بزرگ شدن قلب یا کاردیومیوپاتی وجود دارد. این بیماری ناشی از عوامل بیماری قلبی و عروق کرونری یا عوارض داروهای خاص است. بزرگ شدن قلب یا cardiomyopathy می‌تواند منجر شود به:
- ضربان قلب نامنظم
- نارسایی قلبی
- مشکل در دریچه‌های قلب
به طور کلی این بیماری به دو صورت ایجاد می‌شود:
- اکتسابی: در اثر برخی بیماری‌ها و داروها
- وراثتی: انتقال از طریق ژن والدین
در برخی موارد هم علت بیماری نامشخص است بخصوص در مواردی که در کودکان بوجود می‌آید. این بیماری ممکن است در هر سنی رخ دهد. اما گروه سنی بخصوصی به نوع خاصی از آن مبتلا می‌شوند. درمان‌های پزشکی و مراقبت در این بیماری مهم هستند. آن‌ها می‌توانند به جلوگیری از نارسایی قلبی و یا سایر عوارض کمک کنند. برای تشخیص این بیماری، پزشک می‌تواند در مواردی که مشکل از بطن‌هاست، از نوار قلب کمک بگیرد. اما در حالت کلی، اکو قلب بهترین راه تشخیص اندازه قلب معرفی شده است.
انواع کاردیومیوپاتی یا تغییر اندازه قلب
انواع اصلی کاردیومیوپاتی عبارتند از:
- کاردیومیوپاتی اتساعی
- کاردیومیوپاتی هیپرتروفی
- کاردیومیوپاتی محدود کننده
- دیستپلازی بطنی راست قلب آرتریت مغناطیسی
- کاردیومیوپاتی طبقه بندی نشده
کاردیومیوپاتی اتساعی Dilated cardiomyopathy
شایع‌ترین شکل بزرگ شدن قلب است. در این مورد یکی از بطن‌های قلبی یا هر دو بزرگ می‌شوند. در نتیجه باعث، ضعف قلب در پمپاژ صحیح خون می‌گردد. در حالت کاردیومیوپارتی اتساعی، عضله‌های قلبی ناحیه بطن، انبساط پیدا کرده و ضعیف می‌شوند. که ما بزرگ شدن حجم قلب را مشاهده خواهیم کرد.
این بیماری ممکن است ناشی از وراثت ژن مختل شده باشد و یا ناشی از بیماری قلبی کرونری باشد.
Hypertrophic cardiomyopathy
پزشکان معتقدند که این نوع از بزرگ شدن قلب ارثی است. این بیماری زمانی بروز می‌کند که دیواره‌های قلب ضخیم شوند و از جریان صحیح خون جلوگیری کنند. این نوع از کاردیومیوپاتی، شایع‌ترین نوع بزرگ شدن قلب است. البته گاهی هم ممکن است بر اثر پیری و فشار خون بالا بوجود آید. دیابت یا بیماری تیروئید می‌توانند باعث اختلال در این بیماری کاردیومیوپاتی هیپرتروفیک شوند. موارد دیگری هم در این زمینه وجود دارد اما علت آن‌ها ناشناخته است.
دیستپلازی بطن راست (ARVD)
دیسپلازی بطن راست (ARVD) یک نوع بسیار نادر از بزرگ شدن قلب است. در این بیماری اندازه بطن به طور غیر طبیعی افزایش می‌یابد. در واقع نوعی رشد غیر طبیعی در سلول‌های این ناحیه رخ می‌دهد. که در نهایت بافتی غیر طبیعی را ایجاد می‌کند. این بیماری علت اصلی مرگ ناگهانی در ورزشکاران جوان است. در این نوع کاردیومیوپاتی ژنتیکی، بافت چربی و فیبروز اضافی، عضله بطن راست را فرا می‌گیرد. در نهایت این بیماری موجب ریتم‌های غیرطبیعی قلب می‌شود.
کاردیومیوپاتی محدود کننده Restrictive cardiomyopathy
کاردیومیوپاتی محدود کننده شکل نادر از بزرگ شدن قلب است. در این نوع، حفره‌های بطنی کوچک می‌شود. در نتیجه پمپاژ خون را با اختلال مواجه می‌کند. این بیماری معمولاً بعد از یک بیماری قلبی، قرار گرفتن در برابر سموم مختلف و یا در اثر تابش اشعه به قفسه سینه بوجود می‌آید. درمان در این نوع کاردیومیوپاتی از طریق پیوند قلب است.
کاردیومیوپاتی (بزرگ شدن قلب) طبقه بندی نشده
هر نوع از کاردیومیوپاتی که در دسته‌های قبلی جای نگیرد را در این دسته جای می‌دهند. این دسته بسیار نادر بوده و هر کدام عوارض منحصر بفردی دارند. کاردیومیوپارتی استرس هم که به سندرم شکستن قلب معروف است، در این دسته جای می‌گیرد.
کاردیومیوپاتی حاملگی Peripartum
این نوع بزرگ شدن قلب در حین و بعد از حاملگی رخ می‌دهد. این نوع نادر از تغییر اندازه قلب، زمانی اتفاق می افتد که قلب در طی پنج ماه از زایمان یا در طی ماه نهایی بارداری ضعیف شود. اگر پس از زایمان اتفاق افتد، به نام کاردیومیوپاتی پس از زایمان نامیده می‌شود. این یک نوع کاردیومیوپاتی انقباضی و یک وضعیت تهدید کننده زندگی است. علت مشخصی برای این نوع وجود ندارد.
کاردیومیوپاتی الکلی
به علت مصرف الکل بیش از حد در طولانی مدت است. این نوع بزرگ شدن قلب می‌تواند قلب شما را تضعیف کند تا دیگر نتواند به طور مؤثر خون را پمپ کند. این نوعی از کاردیومیوپاتی خفیف است.
کاردیومیوپاتی ایسکمیکی
زمانی رخ می‌دهد که اکسیژن مورد نیاز عضله‌های قلبی تأمین نشود. قلب شما دیگر نمی‌تواند خون را به بقیه بدن شما منتقل کند. این بیماری مربوط به علل خارجی قلب است. نوع شایع نارسایی قلبی هم تعریف می‌شود.
کاردیومیوپاتی ناسازگار
این نوع بزرگ شدن قلب نوع نادر این بیماری بوده که به هنگام تولد ایجاد می‌شود. نتیجه رشد غیر طبیعی ماهیچه و عضله‌های قلبی در رحم است. تشخیص این بیماری ممکن است در هر مرحله از زندگی فرد رخ دهد.
و انواع دیگر بزرگ شدن قلب:
هنگامی که کاردیومیوپاتی روی کودک تأثیر می‌گذارد، کاردیومیوپاتی کودکی نامیده می‌شود.
اگر شما کاردیومیوپاتی ایدیوپاتی داشته باشید، به این معنی است که علت شناخته شده‌ای برای آن وجود ندارد.
چه کسی در معرض ابتلا به بیماری بزرگ شدن قلب قرار دارد؟
کاردیومیوپاتی می‌تواند در همه سنین ایجاد شود.
عوامل بوجود آورنده عبارتند از:
- سابقه خانوادگی کاردیومیوپاتی، توقف قلبی ناگهانی یا نارسایی قلبی
- بیماری قلبی عروقی
- دیابت
- چاقی شدید
- سارکوئیدوز
- هموکروماتوز
- آمیلوئیدوز
- حمله قلبی
- فشار خون بالا در بلند مدت
- مشروبات الکلی
بر طبق تحقیقات، درمان‌های مربوط به بیماری HIV، عوامل غذایی و سبک زندگی نیز می‌توانند خطر ابتلا به بیماری های قلبی را افزایش دهند. HIV می‌تواند خطر ابتلا به نارسایی قلبی و بیماری‌های قلبی را افزایش دهد. اگر فردی اچ آی وی دارد، باید با پزشک خود درباره آزمایش‌های منظم برای بررسی سلامت قلب خود صحبت کند. همچنین باید یک رژیم غذایی سالم و برنامه ورزشی مناسب داشته باشد.
علائم کاردیومیوپاتی چه هستند؟
علائم هر نوع کاردیومیوپاتی متفاوت هستند. در همه موارد، قلب نمی‌تواند به اندازه کافی خون را به بافت‌ها و ارگان‌های بدن منتقل کند.
بیماری بزرگ شدن قلب می‌تواند منجر به علائمی مانند:
- ضعف عمومی و خستگی
- تنگی نفس، به خصوص در طول تمرین یا ورزش
- سرگیجه و سبکی سر
- درد قفسه سینه
- تپش قلب
- حملات ناخوشایند قلبی
- فشار خون بالا
- آدم یا تورم پاها، مچ پا و ساق پا
چه درمانی برای بیماری بزرگ شدن قلب وجود دارد؟
گاهی برخی از بیماری‌های قلبی هیچ علائمی را بروز نمی‌دهند، بنابراین به درمان نیاز ندارند. اما گروهی دیگر با علائمی شدید بروز کرده و وخیم می‌شوند. این دسته به درمان نیاز دارند. درمان بر اساس اینکه کدام نوع کاردیومیوپاتی ایجاد شده و چه علائمی دارد، متفاوت است.
در کل برخی از افراد ممکن است نیاز به درمان نداشته باشند تا علائم ظاهر شوند. افرادی که دچار تنگی نفس یا درد قفسه سینه شده‌اند. باید سبک زندگی خود را تغییر داده و دارو مصرف کنند.
شما نمی‌توانید cardiomyopathy را شکست داده یا درمان کنید. اما با برخی از روش‌ها می‌توانید آن را کنترل نمایید:
- سبک زندگی قلب سالم را داشتن
- داروها، از جمله داروهای مورد استفاده برای درمان فشار خون بالا، جلوگیری از جمع شدن آب در قلب، نگه داشتن ضربان قلب با ریتم طبیعی، جلوگیری از لخته شدن خون و کاهش التهاب
- دستگاه‌های قلبی گذاشته شده در قلب مثل پیس میکر (کنترل کننده ضربان قلب) و الکتروشوک
- عمل جراحی
- پیوند قلب، که به عنوان آخرین راه حل در نظر گرفته شده است.
این درمان‌ها می‌توانند علائم را کنترل کنند، عوارض را کاهش دهند و از بدتر شدن بیماری جلوگیری کنند. در واقع هدف از آن‌ها بالا بردن عملکرد قلب بیمار است.
عواقب بیماری در دراز مدت چیست؟
کاردیومیوپاتی می‌تواند تهدیدی برای زندگی باشد و در صورت تشدید بیماری، زندگی را کوتاه می‌کند. این بیماری پیشرونده است، بدین معنی است که در طول زمان، بدتر می‌شود. درمان بیماری می‌تواند زندگی شما را طولانی کند.
کسانی که مبتلا به کاردیومیوپاتی هستند، باید تعدادی از روش‌های زندگی را برای بهبود و سلامت قلب انجام دهند.
روش‌هایی برای حفظ سلامت قلب:
- حفظ وزن متناسب
- رژیم غذایی اصلاح شده
- محدود کردن مصرف کافئین
- داشتن خواب کافی
- مدیریت استرس
- ترک سیگار
- اجتناب از مصرف الکل
- دریافت کمک از اطرافیان
چالش‌های بیماری بزرگ شدن قلب
یکی از بزرگ‌ترین چالش‌ها داشتن یک برنامه ورزشی منظم است. ورزش برای کسی که دچار بیماری قلبی است، می‌تواند بسیار خسته‌کننده باشد. بااین‌حال، ورزش برای حفظ وزن سالم و تداوم عملکرد قلب بسیار مهم است. مهم است که با پزشک خود مشورت کنید و در یک برنامه ورزشی منظم تمرین کنید.
نوع ورزشی که برای شما مناسب است بستگی به نوع کاردیومیوپاتی شما دارد. دکتر به شما کمک خواهد کرد یک روال تمرین مناسب را تعیین کنید. سپس آن را به طور مکرر و منظم، روزانه انجام دهید. البته در این حالت شما باید دائماً برای آنالیز بیماری خود، تحت نظر دکتر باشید. این کار موجب می شود در صورت مشاهده هر گونه وخامت حال بیمار سریعاً درمان پیشرفته‌تری را اعمال کنند.
