چربی خون بالا

کلسترول ماده ای است که  ذاتاً “بد” نیست. درواقع بدن برای ساختن سلول به آن نیاز دارد. اما کلسترول بیش از حد یا در اصطلاح چربی خون بالا مشکل ایجاد می کند. در بدن انسان کلسترول از دو منبع تأمین می شود:

۱- کبد  که کلسترول مورد نیاز را می سازد

۲- غذاهای با منشأ حیوانی مانند گوشت، مرغ و لبنیات پر چرب. این غذاها دارای چربی های اشباع و ترانس هستند و باعث می شوند که کبد نسبت به (حالت طبیعی)، کلسترول بیشتری تولید کند.

همچنین برخی روغنها مانند روغن نخل، روغن هسته پالم و روغن نارگیل می توانند کبد را به سمت تولید کلسترول بیشتر سوق دهند. این روغن ها اغلب در مواد غذایی پخته شده یافت می شوند. در برخی از افراد، این کلسترول اضافه شده باعث خروج آنها از سطح کلسترول طبیعی می شود.

چربی خون بالا نوع 3

کلسترول در خون گردش می کند؛ با افزایش میزان کلسترول خون، سلامتی فرد به خطر خواهد افتاد. به همین دلیل مهم است که آزمایش کلسترول خون را انجام دهید و از میزان آن مطلع باشید.

دو نوع کلسترول وجود دارد: (LDL) کلسترول بد و (HDL) کلسترول خوب. میزان بالای  کلسترول نوع بد، یا کافی نبودن کلسترول نوع خوب، به آهستگی منجر به رسوب کلسترول در دیواره های داخلی شریان هایی که قلب و مغز را تغذیه می کنند می شود.

کلسترول می تواند با مواد دیگر بپیوندد تا یک رسوب غلیظ و سخت در قسمت داخلی شریان ها تشکیل شود. اکر سبب باریک شدن شریانها شده و انعطاف پذیری آنها را کاهش دهد، به آن آترواسکلروز یا تنگی عروق (تصلب شرایین) می گویند. اگر لخته خون در یکی از این شریانهای باریک تشکیل شود و آن را مسدود کند، ممکن است حمله قلبی یا سکته مغزی ایجاد شود.

سه گام اصلی در چربی خون بالا چیست؟

وقتی صحبت از  چربی خون بالا می شود، باید به این سه گام توجه شود: بررسی، تغییر و کنترل.

  • بررسی: باید سطح کلسترول خود را بررسی شود زیرا دانستن میزان آن مهم است.
  • تغییر: فرد باید  رژیم غذایی و شیوه زندگی خود را تغییر دهد تا به بهبود سطح کلسترول کمک نماید.
  • کنترل: در صورت لزوم با کمک پزشک کلسترول کنترل شود.

چربی خون بالا یکی از مهمترین فاکتورهای خطرناک قابل کنترل بیماری عروق قلب، حمله قلبی و سکته مغزی است. اگر عوامل خطر دیگری مانند استعمال سیگار، فشار خون بالا یا دیابت وجود داشته باشد، ریسک آنها بیشتر هم می شود. هرچه عوامل خطر بیشتر و شدیدتر باشند، خطر کلی برای سلامتی بیشتر می شود.

کلسترول LDL، کلسترول “بد” محسوب می شود ، زیرا به ایجاد چربی در شریان ها (آترواسکلروز) کمک می کند. این وضعیت شریان ها را باریک می کند و خطر حمله قلبی، سکته مغزی و بیماری شریان محیطی را افزایش می دهد.

چربی خون بالا چربی خون بالا[/caption]

کلسترول HDL را می توان به عنوان کلسترول “خوب” تصور کرد. (بنابراین، در مورد کلسترول HDL هر چه میزان آن بالاتر باشد بهتر است)

کارشناسان بر این باورند که HDL به عنوان یک دستگاه محافظ عمل می کند و کلسترول LDL (بد) را از شریان ها، به کبد می برد، جایی که LDL شکسته شده و از بدن منتقل می شود. اما کلسترول HDL،  کلسترول LDL را به طور کامل از بین نمی برد. فقط یک سوم تا یک چهارم کلسترول خون توسط HDL حمل می شود.

سطح کلسترول HDL مناسب، ممکن است فرد را از حمله قلبی و سکته مغزی محافظت نماید. مطالعات نشان می دهد که سطح پایین کلسترول HDL خطر ابتلا به بیماری های قلبی را افزایش می دهد.

انرژی اضافی از رژیم غذایی توسط  تری گلیسیریدها  که رایج ترین نوع چربی در بدن هستند ذخیره می شوند. سطح بالای تری گلیسیرید همراه با کلسترول LDL بالا یا HDL پایین، با تشکیل چربی در دیواره های شریان خطر حمله قلبی و سکته مغزی را افزایش می دهد.

 علل کلسترول بالا

سبک زندگی: با ایجاد تغییراتی در شیوه زندگی، می توان میزان کلسترول را بهبود داد. زیرا، بیشتر اوقات، رفتارهای ناسالم مقصر اصلی چربی خون بالا هستند. بدن به طور طبیعی کلسترول LDL مورد نیاز را تولید می کند. یک سبک زندگی ناسالم، ورزش ناکافی، مصرف بیش از حد غذاهای ناسالم باعث می شود بدن  کلسترول LDL بیشتری تولید کند. دلیل بالا بودن کلسترول LDL، در بیشتر افراد همین امر است. رفتارهایی که می توانند باعث افزایش کلسترول شوند عبارتند از:

  • رژیم ناسالم
  • نداشتن فعالیت بدنی
  • سیگار کشیدن یا قرار گرفتن در معرض دود تنباکو
  • اضافه وزن

از عوامل موثر دیگر در چربی خون بالا، سن و دیابت است. از بین بردن این عوامل و یا معکوس کردن آنها می تواند منجر به بهبود سطح کلسترول شوند.

  • وراثت: برخی افراد ژنهایی را از مادر، پدر و یا حتی مادربزرگ و پدربزرگ به ارث می برند که باعث چربی خون بسیار بالا می شود. این امر می تواند باعث بیماری زودرس قلبی آترواسکلروتیک شود.

اگر فردی چربی خون بالا دارد، تغییر در سبک زندگی اولین قدم برای کاهش خطر ابتلا به بیماری های قلبی است. چنانچه این اقدام خطر ابتلا را به اندازه کافی کاهش ندهد، ممکن است پزشک داروهایی را تجویز کند. نکته مهم این است که حتی ایجاد تغییرات متوسط در حال حاضر، می تواند به جلوگیری از چالشهای اساسی پزشکی در آینده کمک کند. همه افراد برای کاهش احتمال خطر جدی حمله قلبی و سکته مغزی باید تمام تلاش خود را بکنند.


پیشگیری از چربی خون بالا

  • در وهله اول تغییرات سبک زندگی سالم  می تواند کلسترول شما را کاهش دهد که در زیر به آن اشاره شده است:
    • داشتن یک رژیم غذایی کم نمک با تاکید بر روی میوه ها، سبزیجات و غلات کامل
    • محدود کردن مقدار چربی های حیوانی و استفاده از چربی های خوب در حد اعتدال
    • کاهش وزن اضافی و حفظ وزن سالم
    • ترک سیگار
    • انجام فعالیت ورزشی در بیشتر روزهای هفته حداقل ۳۰ دقیقه
    • عدم نوشیدن الکل
    • مدیریت استرس

درمان:

تغییرات سبک زندگی مانند ورزش و رژیم غذایی سالم اولین خط دفاع در برابر چربی خون بالا است. اما اگر با وجود  این تغییرات مهم در شیوه زندگی، سطح کلسترول خون بالا باقی بماند، پزشک ممکن است دارو را توصیه کند.

انتخاب دارو یا ترکیبی از داروها به عوامل مختلفی از جمله عوامل خطرزای فردی، سن، سلامت شما و عوارض جانبی احتمالی دارو بستگی دارد.

 
دکمه بازگشت به بالا
نوبت دهی فوق تخصص قلب ویژه نوروز 1402
خدمت جدید مرکز قلب و عروق بهار
خدمت جدید مرکز قلب و عروق بهار
راه اندازی بخش تخصصی واریس