پریکاردیت | التهاب پرده دور قلب

پریکاردیت  یا تورم پریکارد، یعنی التهاب غشای کیسه نازک مانندِ قلب شما. پریکاردیت اغلب باعث درد قفسه سینه و برخی اوقات علائم دیگر می شود. درد شدید قفسه سینه مرتبط با پریکاردیت زمانی رخ می دهد که لایه های تحریک شده پریکارد بر یکدیگر ساییده شوند.

پریکاردیت معمولاً به طور ناگهانی شروع می شود اما زیاد طول نمی کشد (حاد). هنگامی که علائم به تدریج پیشرفت کنند یا تداوم یابند، پریکاردیت مزمن محسوب می شود. بیشتر موارد  این بیماری خفیف هستند و معمولاً به خودی خود بهبود می یابند. درمان موارد شدیدتر ممکن است شامل داروها و به ندرت جراحی باشد. تشخیص زودرس و درمان این بیماری ممکن است به کاهش خطر عوارض طولانی مدت پریکاردیت کمک کند

التهاب پرده دور قلب(پریکاردیت)

علایم

بسته به الگوی علائم و ماندگاری آنها، پریکاردیت دارای انواع مختلف طبقه بندی است. التهاب دور پرده قلب حاد معمولاً کمتر از سه هفته طول می کشد. پریکاردیت پیوسته، حدود چهار تا شش هفته (کمتر از سه ماه) طول می کشد و مداوم است.

اگر حدود چهار تا شش هفته پس از پریکاردیت حاد با فاصله بدون علائم رخ دهد، به عنوان پریکاردیت عود کننده توصیف می شود. اگر علائم بیش از سه ماه طول بکشد، پریکاردیت مزمن تلقی می شود.

اگر به پریکاردیت حاد مبتلا هستید، شایعترین علامت آن درد تیز و خنجر مانند قفسه سینه، در پشت استخوان سینه یا در سمت چپ قفسه سینه است. با این حال، برخی از افراد مبتلا به پریکاردیت حاد، درد قفسه سینه خود را به صورت کسل کننده، دردناک یا مانند فشار و با شدت متفاوت توصیف می کنند.

درد التهاب دور پرده قلب حاد ممکن است به شانه و گردن چپ شما منتقل شود. غالباً هنگام سرفه، دراز کشیدن یا نفس کشیدن عمیق شدت می یابد. نشستن و خم شدن به جلو، اغلب می تواند درد را کاهش دهد. در بعضی مواقع، تشخیص درد پریکارد از درد ناشی از حمله قلبی ممکن است دشوار باشد.

پریکاردیت مزمن معمولاً با التهاب مزمن همراه است و ممکن است منجر به ایجاد مایع در اطراف قلب (افیوژن پریکارد) شود. شایع ترین علامت پریکاردیت مزمن درد قفسه سینه است.

بسته به نوع، علائم و نشانه های پریکاردیت ممکن است شامل موارد زیر باشد:

  • درد تیز، سوراخ کننده قفسه سینه در قسمت مرکزی یا سمت چپ قفسه سینه که عموماً هنگام تنفس، شدیدتر است.
  • تنگی نفس هنگام دراز کشیدن
  • تپش قلب
  • تب کم درجه
  • احساس کلی ضعف، خستگی یا احساس بیماری
  • سرفه
  • تورم شکم یا پا

علل

در شرایط عادی، کیسه پریکاردی دو لایه که قلب شما را احاطه کرده است، حاوی مقدار کمی مایعات روان کننده است. در پریکاردیت، کیسه ملتهب می شود و اصطکاک حاصل از کیسه ملتهب منجر به درد قفسه سینه می شود.

تعیین علت پریکاردیت اغلب دشوار است. در بیشتر موارد، پزشکان یا قادر به تعیین علت نیستند یا به عفونت ویروسی شک می کنند. همچنین ممکن است پریکاردیت به دلیل تحریک ماهیچه آسیب دیده زیرین قلب، اندکی پس از حمله قلبی بزرگ ایجاد شود. بعلاوه، ممکن است هفته ها بعد از حمله قلبی یا جراحی قلب، شکل تاخیری از پریکاردیت ایجاد شود. این پریکاردیت تأخیری به عنوان سندرم درسلر شناخته می شود. سندرم درسلر همچنین ممکن است به نام سندرم بعد از عمل جراحی قلب، سندرم پس از انفارکتوس میوکارد و سندرم آسیب قلبی بعد از بیماری قلبی باشد.

سایر علل التهاب دور پرده قلب عبارتند از:

  • اختلالات التهابی سیستمیک: اینها ممکن است شامل لوپوس و آرتریت روماتوئید باشد.
  • ضربه: آسیب دیدگی به قلب یا قفسه سینه شما ممکن است در اثر وسیله نقلیه یا تصادفهای دیگر رخ دهد.
  • سایر اختلالات سلامتی: این موارد ممکن است شامل نارسایی کلیه، ایدز، سل و سرطان باشد.
  • داروهای خاص: برخی از داروها می توانند باعث پریکاردیت شوند، اگرچه این یک امر غیر معمول است.

عوارض

عوارض پریکاردیت ممکن است شامل موارد زیر باشد:

  • پریکاردیت تنگ کننده. اگرچه غیر معمول است، در برخی از افراد مبتلا به پریکاردیت، به ویژه افراد با التهاب طولانی مدت و عود مزمن، می تواند ضخیم شدن، زخم شدن و انقباض دائمی پریکارد ایجاد شود. این حالت اغلب منجر به تورم شدید پاها و شکم و همچنین تنگی نفس می شود.
  • تامپوناد قلبی. هنگامی که بیش از حد مایعات در پریکارد جمع می شود، یک وضعیت خطرناک به نام تامپوناد قلبی ایجاد می شود. مایعات اضافی موجب فشار بر قلب شده و اجازه نمی دهد که به درستی پر شود. این بدان معناست که خون کمتری از قلب خارج می شود و این باعث افت چشمگیر فشار خون می شود. اگر به موقع درمان نشود، تامپوناد قلبی می تواند کشنده باشد.

تشخیص زودرس و درمان پریکاردیت معمولاً خطر عوارض طولانی مدت را کاهش می دهد.

تشخیص التهاب پرده دور قلب (پریکاردیت)

پزشک شما با گرفتن تاریخچه پزشکی و پرسیدن سوال در مورد درد قفسه سینه و سایر علائم، شروع خواهد کرد. به عنوان بخشی از ارزیابی اولیه شما، پزشک معاینه بدنی را انجام می دهد و صدای قلب شما را بررسی می کند. در حین گوش دادن به قلب، پزشک شما برای بررسی صداهای مشخص شده پریکاردیت، یک گوشی پزشکی روی سینه شما قرار می دهد، که وقتی لایه های پریکارد روی یکدیگر ساییده می شوند تولید می شود.

این سر و صدا مشخصه سایش پریکارد است. ممکن است پزشک شما را تحت آزمایش قرار دهد که تشخیص دهد که دچار حمله قلبی شده اید یا نه، مایع در کیسه پریکارد جمع شده است و یا علائم التهابی وجود دارد. پزشک شما ممکن است از آزمایش خون برای تعیین وجود باکتری یا نوع دیگر عفونت استفاده کند.

همچنین ممکن است شما یک یا چند روش تشخیصی زیر را انجام دهید :

  • الکتروکاردیوگرام (نوار قلب). در این آزمایش، تکه هایی با سیم (الکترود) به پوست شما وصل شده اند تا بتوانند ضربان های الکتریکی که توسط قلب شما نشان داده شده است را اندازه گیری کنند.
  • عکسبرداری با اشعه ایکس از قفسه سینه. پزشک شما با این روش، می تواند اندازه و شکل قلب شما را مورد مطالعه قرار دهد. در صورت تجمع مایعات اضافی در پریکارد، تصاویر قلب شما ممکن است قلب بزرگ شده را نشان دهد.
  • اکوکاردیوگرافی. در این آزمایش از امواج صوتی با فرکانس بالا برای ایجاد تصویری از قلب و ساختارهای آن از جمله تجمع مایع در پریکارد استفاده می شود. پزشک شما می تواند این تصویر را روی مانیتور مشاهده، تجزیه و تحلیل کند.
  • سی تی اسکن. این تکنیک نسبت به مطالعات معمول با اشعه ایکس می تواند تصاویر دقیق تری از قلب و پریکارد شما تولید کند. ممکن است سی تی اسکن انجام شود تا علل دیگری از درد حاد در قفسه سینه، مانند لخته شدن خون در شریان ریه (آمبول ریوی) یا پارگی در آئورت شما منتفی شود. سی تی اسکن همچنین می تواند برای جستجوی علت ضخیم تر شدن پریکارد که ممکن است نشان دهنده پریکاردیت انسدادی باشد، استفاده شود.
  • MRI. این روش از یک میدان مغناطیسی و امواج رادیویی برای ایجاد تصاویر مقطعی از قلب شما استفاده می کند که می تواند ضخیم شدن، التهاب یا سایر تغییرات در پریکارد را نشان دهد.

درمان

درمان پریکاردیت بستگی به علت و همچنین شدت آن دارد. موارد خفیف پریکاردیت بدون درمان ممکن است به خودی خود بهتر شود.

  • داروها

داروهایی که اغلب برای کاهش التهاب و تورم مرتبط با پریکاردیت تجویز می شوند، شامل موارد زیر است :

  • مسکن ها. بیشتر دردهای مرتبط با پریکاردیت، به خوبی به درمان با داروهای تسکین دهنده درد بدون نسخه مانند آسپیرین یا ایبوپروفن پاسخ می دهند. این داروها همچنین به کاهش التهاب کمک می کنند. همچنین ممکن است از داروهای مسکن با تجویز پزشک نیز استفاده شود.
  • کلشی سین. این دارو که باعث کاهش التهاب در بدن می شود، ممکن است برای پریکاردیت حاد یا به عنوان درمانی برای علائم مکرر تجویز شود. کلشی سین می تواند طول علائم پریکاردیت را کاهش داده و خطر عود مجدد آن را کاهش دهد. با این حال، این دارو برای افرادی که از قبل برخی از مشکلات سلامتی را دارند، مانند بیماری کبد یا کلیه و افرادی که داروهای خاصی مصرف می کنند، بی خطر نیست. پزشک شما قبل از تجویز کلشی سین، تاریخچه سلامتی شما را با دقت بررسی می کند.
  • کورتیکواستروئیدها. اگر به داروهای تسکین دهنده درد یا کلشی سین پاسخ ندهید یا علائم مکرر پریکاردیت دارید، پزشک ممکن است داروی استروئیدی مانند پردنیزون تجویز کند.

هنگامی که یک عفونت باکتریایی عامل اصلی پریکاردیت باشد، در صورت لزوم با آنتی بیوتیک و تخلیه تحت درمان قرار خواهید گرفت.

  • بستری شدن در بیمارستان و مراحل

اگر پزشک مشکوک به تامپوناد قلبی که یک عارضه خطرناک پریکاردیت به دلیل ایجاد مایعات در قلب است، باشد؛ به احتمال زیاد در بیمارستان بستری خواهید شد. اگر تامپوناد قلبی وجود داشته باشد، پزشک ممکن است روشی را برای از بین بردن تجمع مایعات توصیه کند، مانند:

عمل جراحی پریکاردیکتومی
پریکاردیکتومی
  • پریکاردیوسنتز. در این روش، پزشک از یک سوزن استریل یا یک لوله کوچک (کاتتر) برای خارج کردن و تخلیه مایعات اضافی از حفره پریکارد استفاده می کند. قبل از انجام پریکاردیوسنتز، بیهوشی موضعی دریافت خواهید کرد که اغلب با نظارت بر اکوکاردیوگرام و راهنمایی سونوگرافی انجام می شود. این تخلیه ممکن است طی مدت بستری شما برای چند روز ادامه یابد.
  • پریکاردیکتومی. اگر شما مبتلا به پریکاردیت انسدادی باشید، ممکن است لازم باشد که یک عمل جراحی (پریکاردیکتومی) انجام دهید تا کل پریکاردی که سفت شده و پمپاژ قلب شما را سخت کرده، برداشته شود.
دکمه بازگشت به بالا
نوبت دهی فوق تخصص قلب ویژه نوروز 1402
خدمت جدید مرکز قلب و عروق بهار
خدمت جدید مرکز قلب و عروق بهار
راه اندازی بخش تخصصی واریس