داروهای ضد انعقاد | رقیق کننده خون
داروهای ضد انعقاد با پیشگیری از تشکیل لخته های خون، احتمال حمله قلبی، سکته و گرفتگی عروق را کاهش می دهد. داروهای رقیق کننده خون می توانند سرعت رشد لخته های خونی را کاهش دهند اما نمی توانند لخته هایی را که در حال حاضر تشکیل شده اند از بین ببرند.
همچنین برای بیمارانی که عمل تعویض دریچه قلب را گذرانده اند یا دچار فیبریلاسیون دهلیزی، فلبیت، نارسایی احتقانی قلب یا در موارد معدود چاقی هستند، داروهای ضد انعقاد تجویز می شود.
عملکرد داروهای ضد انعقاد
اگرچه داروهای ضد انعقاد را رقیق کننده خون نیز می نامند، این داروها در واقع خون را رقیق نمی کنند، بلکه توانایی لخته شدن آن را کاهش می دهند. کاهش توانایی لخته شدن موجب کاهش احتمال لخته های خونی و انسداد رگ های خونی می شود.
ضد انعقادهای خوراکی به شکل قرص بلعیدنی عرضه می شوند و ضد انعقاد های قدرتمندتری مانند هپارین را باید مستقیم به درون رگ تزریق کرد. این نوع ضد انعقاد تنها در بیمارستان و هنگامی که تحت مراقبت ویژه هستید تجویز می شود.
نوعی هپارین (هپارین با وزن مولکولی کم) ممکن است توسط پزشک برای استفاده در منزل تجویز شود اما مصرف آن باید تحت نظارت دقیق باشد.
میزان مصرف
داروهای رقیق کننده خون انواع مختلفی دارند. میزان داروهای ضد انعقاد مورد نیاز هر بیمار بر اساس شرایط و نوع داروی تجویزی متفاوت است، بنابراین بهتر است میزان و نوع مصرف صحیح دارو توسط پزشک تعیین شود.
تداخلات داروهای ضد انعقاد
انواع داروهای زیر ممکن است با داروهای ضد انعقاد تداخل داروی ایجاد کنند، اگرچه این لیست کامل نیست. بهتر است هر نوع دارو، ویتامین یا مکملی را که مصرف می کنید به پزشک اطلاع دهید.
- آسپرین
- استامینوفن (مانند تیلنول و اکسدرین)
- ایبوپروفن (مانند مورتین، ادویل و نوپرین)
- کتوپروفن (مانند اورودیس یا اورودیس KT)
- ناپروکسن (آلوه)
- داروهای درمان ضربان نامنظم قلب (ضد آریتمی ها)
- ضد اسید ها
- کورتیکواسترویید ها یا داروهای شبه کورتیزون
- داروهای ضدافسردگی
- آنتی هیستامین ها
- مکمل های کلسیم و ویتامین کا
- قرص خواب
- برخی آنتی بیوتیک ها
- برخی داروهای ضدتشنج
- برخی داروهای درمان پرکاری تیروئید
- برخی داروهای ضدقارچ
همچنین در دوره مصرف داروهای ضد انعقاد باید از مصرف دخانیات یا نوشیدن الکل خودداری کنید و مراقب رژیم غذایی خود باشید. مصرف میزان بالای ویتامین K (موادی مانند ماهی، جگر، اسفناج، کلم، گل کلم، کلم بروکسل و سایر سبزیجات سبز و برگ دار حاوی ویتامین K هستند) می تواند تاثیر دارو را کاهش دهد. توجه داشته باشید که نباید مصرف این مواد غذایی را کاملا قطع کنید، بلکه میزان مصرف باید تحت کنترل باشد.
در دوره مصرف لازم است مدام تحت نظر باشید تا پزشک بتواند میزان لخته شدن خون را بررسی کند.
همچنین پزشک باید از تاریخچه بیماری های شما مطلع باشد و مطمئن شود که مضرات مصرف داروهای ضد انعقاد بیشتر از منافع آن نیست. در موارد زیر حتما به پزشک اطلاع دهید:
- حساسیت به غذاها یا رنگ های خوراکی
- تصمیم به بارداری، گذراندن دوران بارداری یا شیردهی
- سن بالای 60 سال؛ افراد جوان در صورت مصرف داروهای ضد انعقاد مشکلات کمتری را تجربه می کنند.
- آنوریسم
- اخیرا جراحی داشته اید یا ظرف دو ماه اینده قرار است جراحی داشته باشید (حتی جراحی دندان)
- سابقه سکته، سکته خفیف (TIA) یا خونریزی مغزی
- زخم های دستگاه گوارش یا سایر انواع مشکلات شکمی
- فشار خون بالا، بیماری کبدی یا کلیوی، مشکل تیروئید، سرطان، دیابت، چربی خون، هموفیلی یا سایر مشکلات خونی
- سابقه زمین خوردن یا ضربه به سر در مدت اخیر
- بریدگی یا زخم های باز
- سابقه خونریزی سنگین یا طولانی مدت قاعدگی
- انجام ورزش هایی با خطر بالای خونریزی یا زخمی شدن
عوارض جانبی داروهای ضد انعقاد خون
عوارض جانبی مشکلات ناخواسته ای هستند که با مصرف یک دارو روی می دهد. در ادامه برخی عوارض جانبی مصرف داروهای رقیق کننده خون آمده است، اما اگر هر تجربه غیرعادی و ناخوشایندی داشتید می توانید آن را با پزشک در میان بگذارید.
عوارض متداول:
- نفخ و گاز
- اسهال
- ناراحتی معده یا استفراغ
- کاهش اشتها
عوارض کمتر متداول:
- سرفه یا خون بالا آوردن
- مدفوع تیره
- بثورت پوستی، کهیر یا خارش
- گلودرد
- ریزش مو
- کبودی بیشتر درد پشت
- تب، سرماخوردگی یا ضعف
- زردی چشم یا پوست (یرقان)
عوارض نادر:
- سردرد
- گیجی
- تنگی نفس
- تلخی دهان یا خونریزی لثه
- کبودی انگشتان دست و پا
در صورت تجربه هر یک از این عوارض به پزشک اطلاع دهید اما مصرف دارو های رقیق کننده خون را قطع نکنید. قطع مصرف داروهای ضد انعقاد می تواند عوارض را بدتر کند.