داروهای اینوتروپیک | اینوتروپ ها
داروهای اینوتروپیک اینوتروپ ها داروهایی هستند که قدرت انقباضات قلبی را تغییر می دهند و می توانند مثبت یا منفی باشند. داروهای اینوتروپیک مثبت ضربان قلب را تقویت و اینوتروپ های منفی ضربان قلب را تضعیف می کنند. هر دو نوع اینوتروپ برای درمان مشکلات قلبی عروقی بکار می روند؛ نوع دارو بسته به نوع مشکل انتخاب می شود.
داروهای اینوتروپیک مثبت قدرت ضربان قلب را افزایش می دهد و باعث می شود حجم خون بیشتری با ضربان کمتر پمپ شود. این نوع اینوتروپ برای بیماران با نارسایی احتقانی قلب (کاردیومیوپاتی) یا کسانی که به تازگی ایست قلبی داشته اند، و گاهی برای بیمارانی که پس از جراحی قلب دچار ضعف ماهیچه قلب (به دلیل شوک قلبی) شده اند تجویز می شود.
داروهای اینوتروپیک منفی باعث کاهش قدرت انقباضات قلبی و کندی ضربان می شود. این نوع اینوتروپ برای درمان فشار خون (هایپرتنشن)، ایست قلبی مزمن، ضربان قلب نامنظم (آریتمی)، درد قفسه سینه (آنژین) و گاهی در بیماران دچار حمله قلبی برای کاهش فشار قلبی و پیشگیری از حملات بعدی تجویز می شود.
عملکرد داروهای اینوتروپیک
عملکرد داروهای اینوتروپیک مثبت و منفی متفاوت است.
داروهای اینوتروپیک مثبت:
قدرت ضربان قلب را افزایش می دهد، یعنی قلب کمتر اما با نیروی بیشتری می‌تپد تا نیازهای اکسیژن بدن را برآورده کند.
دیجکسین نوعی اینوتروپ مثبت است که با افزایش مقدار کلسیم در سلول های قلب، نیروی ضربان قلب را تقویت می کند. (کلسیم قلب را تحریک می کند تا منقبض شود). دارو در عضله قلب به گیرنده های سدیم و پتاسیم متصل می شود و با جلوگیری از خروج کلسیم از سلول ها، میزان کلسیم را در عضله قلب کنترل می کند. تجمع کلسیم در سلول ها باعث نیروی انقباض قوی تری می شود.
داروهای اینوتروپیک منفی:
شامل مسدودکننده های بتا، مسدود کننده های کانال کلسیم و داروهای ضدآریتمی که هر یک به روش مختلفی عمل می کنند:
- مسدودکننده های بتا؛ اثرات آدرنالین بر گیرنده های بتا را “مسدود” می کنند که باعث کاهش سرعت تکانه های عصبی در قلب می شود. در نتیجه، قلب شما مجبور نیست به سختی کار کند زیرا به خون و اکسیژن کمتری نیاز دارد. بتا بلوکرها همچنین تکانه هایی را که می توانند باعث آریتمی شوند، مسدود می کنند.
- مسدودکننده های کانال کلسیم؛ سرعت انتقال کلسیم بین عضله قلب و دیواره عروق را کاهش می‌دهند که باعث شل شدن عروق می شود. شل شدن رگ‌ها باعث جاری شدن آسانتر خون در آنها شده و در نتیجه فشار خون کاهش می‌یابد.
- داروهای ضدآریتمی، هدایت الکتریکی در قلب را کاهش می دهند.
میزان مصرف
انواع مختلفی از اینوتروپ ها وجود دارد. مقدار داروی لازم برای هر شخص بر اساس شرایط و نوع دارو متفاوت است. برای اطلاعات بیشتر در مورد نحوه و زمان مصرف دارو با پزشک یا داروساز خود صحبت کنید.
تداخلات دارویی اینوتروپیک ها و اینوتروپ ها
داروهای اینوتروپیک می توانند با سایر داروها تداخل ایجاد کنندف یعنی تاثیر آنها به خاطر مصرف داروهای دیگر کمتر یا بیشتر شود. در ادامه فهرستی از داروهایی آمده که ممکن است با اینوتروپ ها تداخل ایجاد کنند. حتی اگر دارویی که مصرف می کنید در فهرست زیر نیست، باز هم به پزشک در مورد آن بگویید:
- داروهای کاهش دهنده کلسترول
- قرص‌های رژیمی
- ملین ها یا داروهای ضد اسهال
- آنتی اسیدهای حاوی آلومینیوم یا منیزیم
- داروهای بدون نسخه برای سرفه، سرماخوردگی یا آنفولانزا
- داروهای بدون نسخه برای تب یونجه یا سینوزیت
- قطره های چشمی بدون نسخه برای سرخی چشم
- در دوره مصرف اینوتروپ، نوشیدن آب گریپ فروت را محدود کنید. آب گریپ فروت توانایی کبد در خلاصی از برخی مواد را کاهش می دهد که می تواند منجر به تجمع اینوتروپ ها در بدن شود. در مورد مجوز و مقدار مصرف گریپ فروت با پزشک خود مشورت کنید.
- همچنین از نوشیدن الکل و نوشیدنی های حاوی کافئین مانند قهوه، چای و نوشیدنی های سبک خودداری کنید.
- اینوتروپ های مثبت و منفی را همزمان استفاده نکنید مگر اینکه پزشک شما هر دو را تجویز کرده باشد. این داروها را می توان با هم مصرف کرد، اما فقط پزشک می تواند تعادل مناسب هر کدام را تجویز کند.
پزشک باید چه چیزهای دیگری بداند:
قبل از شروع مصرف اینوتروپ با پزشک در مورد سابقه پزشکی خود صحبت کنید. خطرات مصرف دارو باید با فواید آن مقایسه شود. برخی موارد زیر را باید در نظر بگیرید و سپس با مشورت پزشکتان تصمیم بگیرید که آیا باید اینوتروپ را شروع کنید یا خیر:
- تنگی آئورت
- برادی کاردی (ضربان قلب بسیار آهسته)؛ انواع خاصی از اینوتروپ ها به ویژه دیجکسین، نباید بدون استفاده از ضربان ساز استفاده شوند
- تصمیم به بارداری یا گذراندن دوران بارداری و شیردهی
- بیماری کلیوی یا کبدی
- بیماری تیروئید
عوارض جانبی
گاهی اوقات یک دارو عوارض ناخواسته ای ایجاد می کند. در ادامه برخی عوارض جانبی اینوتروپ آمده است؛ اگرچه این فهرست کامل نیست. اگر هر یک از موارد زیر یا هر تجربه غیرمعمول دیگری را داشتید با پزشک خود مشورت کنید.
- فشار خون پایین (هیپوتانسیون)
- ضربان قلب نامنظم؛ منجر به سرگیجه، احساس تپش قلب، تنگی نفس، تعریق یا غش
- مشکلات بینایی؛ تاری دید، دوبینی، یا دیدن هاله های زرد، سبز یا سفید در اطراف اشیا
- سرگیجه یا سبکی سر
- سردرد
- از دست دادن اشتها یا ناراحتی معده
- خستگی
- استفراغ
- اسهال
- اختلال در نعوظ
- بزرگ شدن سینه در مردان
- کاهش میل جنسی
- بثورات پوستی یا کهیر
- حساسیت چشم به نور
- خونریزی بینی و خونریزی لثه
بسیاری از این عوارض نادر هستند. در صورت بروز هر یک از این عوارض فورا به پزشک خود اطلاع دهید. مصرف داروهای اینوتروپیک را قطع نکنید مگر اینکه پزشک به شما دستور دهد. اگر بدون مشورت با پزشک خود مصرف دارو را قطع کنید، می تواند وضعیت شما را بدتر کند.