آزمایش ضریب کلسیم یا کلسیوم اسکور
آزمایش کلسیوم اسکور یا آزمایش ضریب کلسیم یک روش غیرتهاجمی برای ارزیابی خطر ابتلا به بیماری های تنگی عروق و تصلب شرایین است. این آزمایش با اندازه گیری میزان کلسیم رسوب شده در عروق کرونری انجام می شود. مقدار کلسیم رسوب شده در عروق کرونری با افزایش سن، فشار خون، کلسترول خون و سایر عوامل خطر بیماری های قلبی عروقی افزایش می یابد.
آزمایش ضریب کلسیم (CAC) چیست؟
تست کلسیوم اسکور (Calcium Score) یا آزمایش ضریب کلسیم عروق کرونر (CAC) (Coronary Artery Calcium Score) آزمایشی است که میزان کلسیم را در دیواره عروق قلب اندازه گیری می کند.
آزمایش CAC در درجه اول برای ارزیابی خطر ابتلا به گرفتگی عروق کرونر در بیماران استفاده و برای افراد بالای 40 سال توصیه می شود.
نمره کلسیم قلب باید چه قدر باشد؟
میزان آزمایش ضریب کلسیم (CAC) به صورت یک عدد بین 0 تا 400 گزارش می شود. هر چه عدد بالاتر باشد، خطر ابتلا به بیماری های قلبی عروقی بیشتر است.
تفسیر نتایج تست کلسیم اسکور (CAC):
- صفر: هیچ کلسیمی در عروق کرونری دیده نمی شود. این نشان می دهد که خطر ابتلا به بیماری های قلبی عروقی در آینده کم است.
- 1 تا 100: مقدار کمی کلسیم در عروق کرونری دیده می شود. این نشان می دهد که خطر ابتلا به بیماری های قلبی عروقی در آینده متوسط است.
- 101 تا 400: مقدار زیادی کلسیم در عروق کرونری دیده می شودکه نشان دهنده خطر بالای ابتلا به بیماری های قلبی عروقی در آینده است.
آزمایش کلسیوم اسکور به پزشکان کمک می کند تا افراد در معرض خطر ابتلا به بیماری های تنگی عروق و تصلب شرایین را شناسایی کنند.
چه فاکتور های کلسیم اسکور را بالا می برد؟
موارد زیر می تواند ضریب کلسیوم را در آزمایش بالا ببرد:
- سن بالاتر
- مرد بودن
- سابقه خانوادگی بیماری های قلبی عروقی دارید
- فشار خون بالا
- چربی خون بالا
- دیابت
- مصرف سیگار و انواع دخانیات
نحوه انجام آزمایش ضریب کلسیم (CAC):
آزمایش کلسیوم اسکور با استفاده از دستگاه سی تی اسکن انجام می شود.
شما روی تخت سی تی اسکن دراز می کشید و دستگاه سی تی اسکن تصاویر دقیقی از عروق کرونری را ثبت می کند.
مدت انجام این تست معمولا از 15 تا 20 دقیقه طول می کشد.
این تصاویر، رسوبات احتمالی کلسیمی در عروق کرونری را نشان می دهد.
مزایای انجام آزمایش ضریب کلسیم
نمره بالا در آزمایش ضریب کلسیم (CAC) می تواند مشخص کند که چه بیمارانی می توانند به صورت روزانه از آسپرین و مزایای مصرف آن بهره مند شوند. این امر به شرطی است که این بیماران دارای خطر خونریزی کم و فاکتور خطر ابتلای بین 5 تا 20 درصد به گرفتگی و تنگی عروق باشند.
اگر در حال حاضر برای کاهش خطر ابتلا به گرفتگی و تنگی عروق و دیگر بیماری های قلبی عروقی و بدون مشورت پزشک از آسپرین استفاده می کنید، مصرف آسپرین را متوقف کرده و بلافاصله با پزشک معالج خود ویزیت شوید. چرا که مصرف آسپرین ممکن است معایب بیشتری برای شما داشته باشد.
درمان رسوب کلسیم در عروق کرونر
رابطه بین درمان با داروی آسپرین و بیماری های قلبی به خوبی اثبات شده است. آسپرین پلاکت های موجود در جریان خون را نازک می کند و می تواند از تشکیل لخته های خون در دیواره های شریانی و در نتیجه از گرفتگی و تنگی عروق جلوگیری کند. با این حال آسپرین کاملاً یک داروی بی ضرر نیست. مصرف این دارو احتمال خونریزی داخلی، به ویژه در ناحیه دستگاه گوارش را افزایش می دهد. بنابراین:
بدون مشورت با پزشک از مصرف آسپرین برای پیشگیری از گرفتگی و تنگی عروق استفاده نکنید.
این مطالعه نشان داد که مصرف روزانه آسپیرین به بیمارانی که دارای فاکتور خطر ابتلای 10 ساله به گرفتگی عروق به نسبت کم و متوسط (کمتر از 20٪) هستند، بدون در نظر گرفتن میزان کلسیم در دیواره عروق آسیب جدی می رساند. به همین ترتیب، این مطالعه نشان داد که آسپرین مزایای بهتری برای بیماران با خطر بالای 20 درصد ابتلا به گرفتگی عروق دارد.
با در نظر گرفتن آزمایش ضریب کلسیم عروق، این مطالعه نشان داد که بیماران با نمره کلسیم بالا (بیشتر از 100) می توانند از مزایای مصرف روزانه آسپیرین بهره مند شوند. اما این روش فقط در افرادی مفید است که خونریزی کم و خطر ابتلا به ASCVD کم تا متوسط دارند.
برای بیماران با خطر خونریزی بالا، صرف نظر از خطر 10 ساله ابتلا به گرفتگی و تنگی عروق کرونر و نمره CAC، آسپرین آسیب بیشتری ایجاد می کند.
نتیجه گیری
آزمایش ضریب کلسیم (CAC) یا تست کلسیم اسکور یک ابزار مفید برای ارزیابی خطر ابتلا به بیماری های قلبی عروقی است. این آزمایش می تواند به پزشکان کمک کند تا افراد در معرض خطر ابتلا به بیماری های قلبی عروقی را شناسایی کنند و اقدامات لازم را برای کاهش خطر این بیماری ها انجام دهند
منبع: