مسدودکننده های بتا | بتا بلاکر ها
مسدودکننده های بتا یا بتا بلاکر ها برای درمان فشار خون بالا (هایپرتنشن)، نارسایی احتقانی قلب (CHF)، ضربان قلب غیر طبیعی (آریتمی)، درد قفسه سینه (آنژین صدری) و گاهی در بیماران حمله قلبی برای جلوگیری از تکرار حملات قلبی تجویز می شود.
عملکرد داروهای مسدود کننده بتا
بتا بلاکر ها اثرات آدرنالین بر گیرنده های بتا در بدن را “مسدود” می کنند که باعث کاهش سرعت تکانه های عصبی در قلب می شود. در نتیجه، قلب به خون و اکسیژن کمتری نیاز دارد و مجبور نیست به سختی کار کند. بتا بلاکر ها همچنین تکانه هایی را که می توانند باعث آریتمی شوند، مسدود می کنند.
دو نوع گیرنده بتا در بدن وجود دارد؛ نوع اول و دوم. گیرنده های بتای نوع اول مسئول نرخ و شدت ضربان قلب و گیرنده های بتای نوع دوم مسئول کارکرد راحت ماهیچه ها (ماهیچه هایی که خود فرد توانایی کنترل آنها را ندارد) هستند. برخی مسدودکننده های بتا انتخابی هستند؛ یعنی می توانند گیرنده های نوع یک را بیشتر از نوع دوم مسدود کنند. بتا بلاکر های غیر انتخابی هر دو گیرنده را مسدود می کنند.
میزان مصرف
مسدودکننده های بتا انواع مختلفی دارند، بنابراین مقدار داروهای درمانی برای هر شخص و شرایط مختلف ممکن است متفاوت باشد. برای اطلاعات بیشتر در مورد نحوه و زمان مصرف دارو با پزشک یا داروساز خود مشورت کنید.
تداخلات دارویی بتا بلاکر ها
سایر داروهایی که مصرف می کنید می تواند اثر بتا بلاکر ها را افزایش یا کاهش دهد. حتماً به پزشک خود در مورد سایر داروها، ویتامین ها یا مکمل های گیاهی که مصرف می کنید بگویید تا با اطلاع کامل میزان مناسب دارو را تجویز کند.
داروهای زیر می‌توانند اثرات مسدودکننده های بتا را افزایش یا کاهش دهند. از آنجایی که تعداد داروهای ممکن بسیار زیاد است، ممکن است مواردی در این فهرست نباشند.
- سایر داروهای درمان فشار خون بالا؛ این داروها می توانند اثر مسدودکننده های بتا را افزایش دهند.
- داروهای ضد افسردگی خاص
- واکسن های آلرژی
- داروهای درمان دیابت، از جمله داروهای خوراکی و انسولین.
- داروهای درمان آسم، برونشیت مزمن، آمفیزم یا COPD.
همچنین هنگام استفاده از مسدودکننده های بتا از خوردن یا نوشیدن محصولات حاوی کافئین یا مصرف داروهای ضدسرفه و سرماخوردگی، آنتی هیستامین ها و آنتی اسیدهای حاوی آلومینیوم بدون نسخه خودداری کنید. الکل نیز می تواند اثرات مسدود کننده های بتا را کاهش دهد.
دکتر باید چه چیزهای دیگری بداند:
قبل از شروع مصرف مسدودکننده های بتا با پزشک در مورد سابقه پزشکی خود صحبت کنید. مواردی را که در ادامه آمده در نظر گرفته و بر این اساس با مشورت پزشک تصمیم بگیرید که آیا مصرف مسدودکننده های بتا مفید هست یا نه:
- حساسیت به غذاها یا رنگ ها؛ دارو می تواند این واکنش آلرژیک را تشدید کند.
- تصمیم به بارداری یا گذراندن دوران بارداری یا شیردهی
- سن بیشتر از 60 سال
- بیماری قلبی یا گردش خون ضعیف در دست یا پا
- ضربان قلب آهسته (برادی کاردی) یا انسداد قلبی
- ابتلا مبتلا به آسم یا داشتن علائم تب یونجه، برونشیت مزمن، آمفیزم یا COPD
- دیابت یا هیپوگلیسمی، تیروئید پرکار، بیماری کلیوی یا کبدی
عوارض جانبی مسدودکننده های بتا
عوارض جانبی رایج
- خواب آلودگی یا خستگی
- سردی دست و پا
- ضعف یا سرگیجه
- خشکی دهان، چشم و پوست
عوارض جانبی کمتر رایج مسدودکننده های بتا
- خس خس سینه، مشکل در تنفس، یا تنگی نفس
- ضربان قلب آهسته
- مشکل در خواب یا رویاهای واضح در هنگام خواب
- تورم دست و پا
عوارض جانبی نادر:
- گرفتگی شکم
- استفراغ
- اسهال
- یبوست
- درد کمر یا مفاصل
- بثورات پوستی
- گلو درد
- افسردگی
- از دست دادن حافظه، گیجی، یا توهم
ناتوانی جنسی.
اگر هر یک از این عوارض جانبی را داشتید، فوراً به پزشک خود اطلاع دهید. مصرف بتا بلاکر ها را قطع نکنید مگر اینکه پزشک به شما دستور دهد. اگر بدون مشورت با پزشک خود مصرف مسدودکننده های بتا را قطع کنید، می تواند وضعیت شما را بدتر کند.