اثرات داروهای کاهش وزن بر سلامت قلب
تا سال 2016، هیچ بررسی مشخصی درباره اثرات داروهای لاغری بر سلامت قلب و ارتباط آن با بیماری های قلبی نشده بود. این در حالی است که بسیاری از داروهای قدیمی موجود در بازار دارای عوارض جانبی جدی هستند. البته اثرات خاص قلبی عروقی داروهای کاهش وزن جدیدتر توسط متخصصان قلب و عروق تایید، بررسی و خلاصه نشده است.
داروهای ضد چاقی که از سال 2010 مورد تایید سازمان غذا و داروی ایالات متحده (FDA) بودهاند، کانون تمرکز بسیاری از فعالین حوزه سلامت بوده و موضوع بحث مداوم در جامعه قلب و عروق بوده است. چاقی یک عامل خطرناک برای سلامت قلب است و تغییرات سبک زندگی مدتهاست که به عنوان اولین خط درمان اصلی مطرح است.
با این حال، در افرادی که تغییرات سبک زندگی برای آنها به اندازه کافی در کاهش وزن و بهبود سلامت قلب موثر نیست، داروهای لاغری میتوانند یک نقش کلیدی ایفا کنند. این موضوع در مورد افرادی صدق میکند که قادر به اعمال تغییرات توصیه شده در رژیم غذایی سالم و ورزش نبودهاند و حالا ممکن است هزینه زیادی برای آنها به همراه داشته باشد.
همچنین این احتمال وجود دارد که این داروها با خطرات قلبی عروقی همراه باشند. اما دکتر وورسانگر و همکارانش برای اولین بار با ارائه خلاصهای از اثرات قلبی عروقی این عوامل در شماره چاپ ماه اوت سال 2016 در مجله کالج آمریکایی قلب و عروق به بررسی این عوامل پرداختند. عواملی که پیش از این توضیحات کافی درباره آنها وجود نداشت.
در ادامه با برخی از داروهای مورد تایید سازمان غذا و داروی ایالات متحده آشنا خواهید شد:
اثرات ساکسندا (لیراگلوتاید)
ساکسندا (لیراگلوتید) در 23 دسامبر 2014 توسط FDA به عنوان یک گزینه درمانی برای مدیریت وزن مزمن تایید شد. در ایالات متحده، Saxenda توسط Novo Nordisk، به بازار عرضه میشود. این دارو متعلق به دسته بزرگتری از داروها است که به طور بیوشیمیایی به عنوان آگونیست گیرنده پپتید-1 شبه گلوکاگون (GLP-1) شناخته میشود، که در اصل برای درمان نوع 2 دیابت در بازار موجود هستند.
نسخه ساکسندا (لیراگلوتاید) که برای درمان دیابت استفاده میشود در واقع دوز پایین تری از لیراگلوتاید است که با نام تجاری Victoza به بازار عرضه می شود. Victoza/Saxenda حساسیت سلولهای لوزالمعده به گلوکز را افزایش میدهد و به لوزالمعده اجازه میدهد تا در پاکسازی گلوکز (قند) از جریان خون مؤثرتر عمل کند.
ساکسندا همچنین تخلیه معده را به تاخیر میاندازد که ممکن است به کاهش وزن کمک کند. برخی از عوارض جانبی ساکسندا شامل حالت تهوع است که به طور ثانویه ممکن است باعث کاهش اشتها و کاهش وزن شود.
اما ساکسندا چه اثراتی بر سلامت قلب دارد؟ آیا ساکسندا باعث بیماریهای قلبی میشود؟ در آزمایشات بالینی، ساکسندا منجر به کاهش اندک فشار خون سیستولیک (بالاترین عدد) تقریباً در حد 2.8 میلی متر جیوه شد. با این حال، در آزمایشات مشخص شد که درمان با ساکسندا به افزایش ضربان قلب منجر خواهد شد. داروهای کاهش وزن قدیمیتر که ضربان قلب را افزایش میدهند، در نهایت با عوارض جانبی جدیتر سلامت قلب مرتبط هستند، بنابراین این یک موضوع نگرانکننده و فصلی دیگر برای تحقیقات بیشتر است.
اثرات Wegovy (Semaglutide)
Wegovy (semaglutide) در 4 ژوئن 2021 توسط FDA برای مدیریت مزمن وزن در افرادی که حداقل یک بیماری مرتبط با وزن (مانند فشار خون بالا، دیابت نوع 2 یا کلسترول بالا) داشتند، تأیید شد. سماگلوتاید برای اولین بار با دوزهای پایین تر، تحت نام تجاری Ozempic، برای درمان دیابت نوع 2 به بازار عرضه شد.
در کارآزماییهای بالینی، نشان داده شد که Wegovy با افزایش ضربان قلب در حالت استراحت مرتبط است.
از آنجایی که Wegovy باعث تاخیر در تخلیه معده میشود، ممکن است بر جذب سایر داروهای خوراکی، از جمله داروهایی که برای درمان بیماریهای قلبی و بهبود سلامت قلب استفاده میشوند، تأثیر بگذارد.
شایان ذکر است که مطالعات بیشتری برای ارزیابی بیشتر اثرات قلبی عروقی Wegovy مورد نیاز است.
اثرات Qsymia (فنترمین/توپیرامات)
Qsymia (فنترمین/توپیرامات) در سال 2012 توسط FDA تایید شد و توسط VIVUS به بازار عرضه شد. فن ترمین به خودی خود میتواند اشتها را سرکوب کرده و مصرف انرژی بدن را افزایش دهد و در نتیجه منجر به کاهش وزن شود. در واقع، فنترمین داروی جدیدی برای این منظور نیست، چرا که در سال 1959 توسط FDA برای درمان کوتاه مدت چاقی تایید شد.
توپیرامات، مکانیسم نامشخصی برای کاهش وزن دارد که شامل کاهش جداگانه در اشتها و بافت چربی (چربی) است. توپیرامات به تنهایی که با دوز بالاتر از دوزی که در Qsymia استفاده میشود، می تواند باعث کاهش وزن 2.2 تا 5.3 درصد وزن اولیه بدن شود.
Qsymia هم در چهار کارآزمایی بالینی مورد آزمایش قرار گرفت و در نهایت، به دلیل عوارض قلبی آن، FDA دستور داد که اطلاعاتی روی برچسب آن درج شود مبنی بر اینکه استفاده از آن در بیماران مبتلا به بیماریهای قلبی توصیه نمیشود.
چرا به داروهای ضد چاقی برای بهبود سلامت قلب نیاز دارید؟
با اعلام رسمی انجمن پزشکی آمریکا (AMA) چاقی به عنوان یک بیماری در سال 2013، بیش از یک سوم (35٪) از بزرگسالان ایالات متحده به چاقی شدید مبتلا هستند که با افزایش خطر ابتلا به بیماریهای قلبی و عروقی ارتباط دارد.
شیوه زندگی درمانی، از طریق تغییرات رژیم غذایی سالم و فعالیت بدنی بیشتر، همچنان استراتژی خط اول ترجیحی برای کاهش وزن و سلامت قلب است. اما بسیاری از افراد چاق به دلایل مختلف، دستیابی به کاهش وزن کافی را تنها از طریق تغییر سبک زندگی دشوار میدانند. اگر قصد دارید داروهای ضد چاقی مصرف کنید از وجود عدم عوارض جانبی آن بر بدن مطمئن شوید.
در صورت مصرف این داروها و نگرانی درباره سلامت قلب چه باید کرد؟
همیشه در مورد عوارض جانبی احتمالی یک داروی جدید با ارائه دهنده مراقبتهای بهداشتی خود صحبت کنید و مطمئن شوید که پزشک از سابقه پزشکی کامل شما اطلاع دارد. به خصوص اگر سابقه بیماریهای قلبی عروقی از جمله فشار خون بالا، بیماری قلبی یا سکته دارید.
اگر یکی از داروهای فوق را مصرف میکنید و هر یک از عوارض قلبی ذکر شده را تجربه میکنید، یا اگر عوارض جانبی خاصی را مشاهده کردید حتما به پزشک خود اطلاع دهید. این عوارض ممکن است در فهرست از پیش تعیین شده، نباشند اما این احتمال وجود دارد که عوارض آن روی سلامت قلب تأثیر بگذارد
منابع: