بیماری های دریچه قلب

قلب چهار دریچه دارد که خون را در جهت صحیح جریان می دهد. در بیماری دریچه قلب، یک یا چند دریچه به درستی باز یا بسته نمی شود و جریان خون از قلب به بدن را مختل می کند.

این بیماری بسته به اینکه کدام دریچه درگیر باشد، نوع و شدت بیماری متفاوت است. گاهی اوقات برای ترمیم یا تعویض دریچه قلب، به عمل جراحی نیاز است.

بیماری های دریچه ای قلب

علائم

 بعضی از افراد مبتلا به بیماری دریچه قلب ممکن است سالها علائمی نداشته باشند. علائم و نشانه های این بیماری شامل موارد زیر است:

  • صدای غیر عادی (صدای زوزه قلب)، هنگامی که پزشک به ضربان قلب گوش می دهد
  • درد قفسه سینه
  • تورم شکم
  • خستگی
  • تنگی نفس، به ویژه هنگامی که فعالیت شدیدی دارید و یا هنگامی که دراز می کشید
  • تورم مچ پا و پاها
  • سرگیجه
  • غش
  • ضربان قلب نامنظم

 

علل بیماری های دریچه قلب

قلب چهار دریچه دارد که خون را در جهت صحیح جریان می دهد. این دریچه ها شامل دریچه میترال، دریچه سه لختی، دریچه ریوی و دریچه آئورت است. هر دریچه دارای فلپ هایی است که در طول هر ضربان قلب یک بار باز و بسته می شود. گاهی اوقات، دریچه ها به درستی باز یا بسته نمی شوند و جریان خون را از قلب به بدن مختل می کنند. بیماری دریچه قلب ممکن است در بدو تولد (مادرزادی) وجود داشته باشد. همچنین ممکن است در بزرگسالان به بسیاری از دلایل و شرایط مانند عفونت ها و سایر بیماری های قلبی بروز کند.

مشکلات دریچه قلب شامل موارد زیر می باشد:

  • بازگشت خون: در این شرایط، فلپ های دریچه به درستی بسته نمی شوند و باعث می شوند خون خروجی به درون قلب باز گردد. این حالت معمولاً به دلیل افتادگی فلپ های دریچه اتفاق می افتد. به این وضعیت پرولاپس دریچه گفته می شود.
  • تنگی دریچه: زمانی که فلپ های دریچه ضخیم یا سفت می شوند باعث می شوند که سوراخ دریچه باریک شده و جریان خون از طریق دریچه کاهش یابد.
  • آترزی: در این شرایط، دریچه تشکیل نمی شود و یک ورقه جامد از بافت، جریان خونِ میانِ محفظه های قلب را مسدود می کند.

 

عوامل خطر

عوامل مختلفی می تواند خطر ابتلا به بیماری دریچه قلب را افزایش دهد، از جمله:

 

تشخیص بیماری های دریچه قلب

  • آنژیوگرافی: این آزمایش اغلب برای تشخیص بیماری دریچه قلب مورد استفاده قرار نمی گیرد، اما در صورتی که آزمایش های دیگر قادر به تشخیص بیماری یا تعیین شدت آن نباشند، ممکن است مورد استفاده قرار گیرد. پزشک علائم و نشانه های بیمار را ارزیابی کرده و او را معاینه می کند. در معاینه، پزشک به احتمال زیاد یک سوفل قلب خواهد شنید، زیرا این نشانه ای از وضعیت دریچه قلب است. همچنین برای تشخیص وضعیت، ممکن است چندین آزمایش انجام شود. آزمایشات ممکن است شامل موارد زیر باشد:
  • اکوکاردیوگرافی: در اکوکاردیوگرافی، از طریق  امواج صوتی،  تصاویر ویدئویی از حرکت قلب شما تولید می شود و به این طریق  ساختار قلب ، دریچه های قلب و جریان خون در قلب ارزیابی می گردد. اکوکاردیوگرافی دریچه های قلبی و چگونگی عملکرد آنها  را به طور دقیق نشان می دهد. همچنین ممکن است از اکوکاردیوگرافی سه بعدی برای بررسی دقیق تر استفاده شود.
  • نوار قلب: الکترودهای متصل به پدهای روی پوست ضربان های الکتریکی را از قلب اندازه گیری می کنند. نوار قلب می تواند حفره های بزرگ شده، بیماری قلبی و ریتم غیر طبیعی قلب را تشخیص دهد.
  • اشعه ایکس قفسه سینه: با استفاده از عکس قفسه سینه می توان بزرگ شدن قلب  ناشی از  انواع خاصی از بیماری های دریچه قلبی را تشخیص داد. به علاوه اشعه ایکس قفسه سینه در تعیین وضعیت ریه ها، کمک  می کند.
  • MRI قلب: از میدان های مغناطیسی و امواج رادیویی برای ایجاد تصاویر دقیق از قلب استفاده می کند.  این روش برای تعیین شدت وضعیت، ارزیابی اندازه و عملکرد بطن ها مورد استفاده قرار می گیرد.
  • تست ورزش یا تست استرس: تست های ورزشی مختلف به اندازه گیری میزان تحمل فعالیت فیزیکی کمک می کند و واکنش قلب را در برابر فشارهای بدنی کنترل می کند.

اگر بیمار توانایی انجام فعالیت فیزیکی برای تست ورزش را نداشته باشد، ممکن است از داروهایی برای تقلید از تأثیر ورزش بر روی قلب استفاده شود.در این روش، پزشک یک لوله نازک(کاتتر) را از طریق رگ خونی در بازو یا کشاله ران به شریانی در قلب هدایت می کند و از طریق سوند ، رنگ را تزریق می کند تا شریان با اشعه ایکس قابل مشاهده باشد. این یک تصویر دقیق از شریانهای قلب و نحوه عملکرد قلب به پزشک ارائه می دهد. همچنین می تواند فشار داخل حفره های قلب را اندازه گیری کند

    •  
 

درمان:

درمان به شدت بیماری بستگی دارد و اینکه آیا علائم بروز کرده و یا وضعیت بیماری در حال بدتر شدن است یا خیر.ممکن است پزشک، ویزیت های منظم برای پیگیری وضعیت بیماری، تغییرات برای ایجاد شیوه زندگی سالم و مصرف داروهایی برای درمان علائم را توصیه کند. در نهایت ممکن است برای ترمیم یا تعویض دریچه قلب ناسالم، به عمل جراحی دریچه قلب احتیاج باشد. حتی ممکن است بیمار علایمی نداشته باشد اما پزشکان برای جلوگیری از عوارض و بهبود نتایج، جراحی دریچه قلب را پیشنهاد دهند.

پزشکان همچنین ممکن است از روشهای کم تهاجمی برای ترمیم بعضی از دریچه ها با استفاده از لوله های بلند و نازک (کاتتر) در بعضی افراد استفاده کنند. این روش ها می تواند شامل استفاده از گیره ها، پلاگها یا سایر دستگاه ها باشد. در بعضی موارد، دریچه ها را می توان در طی روش سوند جایگزین کرد. گزینه های جراحی شامل روشهای زیر است:

ترمیم دریچه قلب

پزشک غالباً ترمیم دریچه قلب را توصیه می کند، زیرا باعث می شود دریچه  حفظ شده و عملکرد قلب را حفظ کند. برای ترمیم دریچه ، جراحان می توانند فلپ های دریچه ای را که با هم  ترکیب شده اند را از هم جدا کنند، بندهایی را که دریچه را پشتیبانی می کنند تعویض کنند، بافت اضافی دریچه را جدا  کنند، به طوری که فلپ ها محکم بسته شوند، یا سوراخ های دریچه را ترمیم کنند. جراحان اغلب با قرار دادن یک حلقه مصنوعی می توانند حلقه اطراف یک دریچه را محکم یا تقویت کنند.

تعویض دریچه قلب

اگر دریچه قابل ترمیم نباشد، جراحان می توانند تعویض دریچه قلب را انجام دهند. در تعویض دریچه قلب، جراح دریچه آسیب دیده را برداشته و آن را با دریچه مکانیکی یا دریچه ای ساخته شده از بافت قلب گاو، خوک یا انسان (دریچه بیولوژیکی یا بافتی) جایگزین می کند.

دریچه های بافت بیولوژیکی به مرور زمان تخریب می شوند و اغلب در نهایت نیاز به تعویض دارند. افراد دارای دریچه های مکانیکی برای جلوگیری از لخته شدن خون باید داروهای رقیق کننده خون مصرف کنند. پزشک در مورد مزایا و خطرات هر نوع دریچه و این که کدام دریچه برای بیمار مناسب تر است بررسی کرده و بهترین انتخاب را می کند.

یک روش با تهاجم کمتر به نام تعویض دریچه آئورت ترانسکتتر ممکن است برای جایگزینی دریچه آئورت آسیب دیده استفاده شود. در این روش پزشک یک لوله بلند و نازک (کاتتر) را در شریان در ساق یا سینه شما وارد کرده و آن را به دریچه قلب هدایت می کند. تعویض دریچه از طریق این سوند به حالت صحیح منتقل می شود.

دکمه بازگشت به بالا