اختلالات روانی خطر بیماری قلبی را افزایش می‌دهد
اضطراب یک اختلال عاطفی است که با احساسات ناخوشایندی مانند نگرانی، ترس یا تنش مشخص می‌شود. اضطراب می‌تواند خفیف تا شدید باشد و می‌تواند بر فعالیت‌های روزانه فرد تأثیر بگذارد. بیماری‌های قلبی و عروقی (CVD) یک گروه از اختلالات هستند که بر قلب و عروق خونی تأثیر می‌گذارند. برخی از علائم قلبی اضطراب می‌تواند تنگی نفس، قلب درد و تپش قلب باشد. گاهی اوقات افراد حمله قلبی را با حمله پنانیک عصبی اشتباه می‌گیرند. ما در این مقاله به بررسی تفاوت‌ها و شباهت‌های علائم، عوارض قلبی اضطراب و رابطه اختلالات روانی و بیماری‌های قلبی عروقی می‌پردازیم.
ارتباط اختلالات روان‌پزشکی با بیماری‌های قلبی عروقی
هرگونه اختلالات روانی به‌خصوص اضطراب و استرس می‌تواند خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی را افزایش دهد. این کار را می‌تواند از طریق چندین مکانیسم انجام دهد، ازجمله:
- افزایش فشار خون: اضطراب می‌تواند باعث افزایش فشار خون شود. فشار خون بالا یک عامل خطر مهم برای بیماری‌های قلبی است.
- افزایش ضربان قلب: اضطراب می‌تواند باعث افزایش ضربان قلب شود. ضربان قلب سریع می‌تواند بر عملکرد قلب تأثیر بگذارد.
- افزایش کلسترول بد (LDL): اضطراب می‌تواند باعث افزایش کلسترول بد (LDL) شود. کلسترول بد می‌تواند باعث تجمع پلاک در شریان‌ها شود.
- افزایش لخته شدن خون: اضطراب می‌تواند باعث افزایش لخته شدن خون شود. لخته شدن خون می‌تواند جریان خون را مسدود کند و باعث حمله قلبی یا سکته قلبی شود.
- ترشح هورمون‌های اضطراب: اضطراب باعث ترشح هورمون‌هایی در بدن می‌شود که می‌توانند بر قلب تأثیر بگذارند، مثل آدرنالین، کورتیزول و نوراپی نفرین
در نظر گرفتن تأثیراتی که استرس می‌تواند روی سلامت روان و جسمی شما داشته باشد امری اساسی است. شما باید به سلامتی طولانی‌مدت خود نیز بیندیشید. عوارض قلبی اضطراب و استرس می‌توانند به‌مرورزمان بر کیفیت زندگی تأثیرگذار باشند.
اضطراب زیاد باعث تپش قلب و قلب درد می‌شود؟
در این موضوع همیشه با دو حالت مواجه هستیم که آیا اضطراب باعث ضربان قلب شدید می‌شود یا تپش قلب موجب اضطراب؟
الگوی این علائم کلیدی‌ترین موضوع قضیه است. اگر اضطراب باعث ایجاد گردش سریع خون در قلب شما می‌شود، ضربان قلب نیز افزایش می‌یابد. اما اگر عملکرد قلب شما دچار مشکل شود اول دچار تپش قلب شده و به دنبال آن حالت اضطراب می‌آید.
افراد مبتلا به افسردگی نیز می توانند عوارض قلبی ناشی از افسردگی را نیز تجربه کنند. گاهی اوقات تپش قلب سریع موجب ناراحتی ناگهانی قلبی یا درد قفسه سینه می‌شود که اضطراب را افزایش می‌دهد.
عوارض قلبی حملات پانیک
حملات پانیک حملات ناگهانی و شدید اضطراب هستند که می‌توانند علائمی مانند تپش قلب، درد قفسه سینه، تنگی نفس، تعریق و حالت تهوع ایجاد کنند. حملات پانیک می‌تواند باعث افزایش خطر حمله قلبی شود.
علائم قلبی اضطراب چیست؟
عوارض قلبی اضطراب علائمی هستند که ممکن است در اثر اضطراب ایجاد شوند و شبیه علائم بیماری‌های قلبی باشند. این علائم عبارت‌اند از:
- تپش قلب
- درد قفسه سینه
- تنگی نفس
- تعریق
- حالت تهوع
- سرگیجه
- احساس غش
این علائم معمولاً خفیف تا متوسط هستند و به‌طور ناگهانی شروع می‌شوند و پس از چند دقیقه یا چند ساعت برطرف می‌شوند.
علائم مشترک اضطراب و بیماری قلبی
بسیاری از ما در طی زندگی اضطراب یا استرس را تجربه خواهیم کرد، که هر دو دارای علائمی هستند که می‌توانند بسیار شبیه علائم بیماری‌های قلبی مثل فیبریلاسیون دهلیزی باشد.
اضطراب و بیماری قلبی می‌توانند علائم مشابهی داشته باشند. علائم مشترک اضطراب و بیماری قلبی عبارت‌اند از:
- تپش قلب
- درد قفسه سینه
- تنگی نفس
- تعریق
- حالت تهوع
- سرگیجه
- احساس غش
تفاوت علائم اضطراب و بیماری‌های قلبی
اضطراب و بیماری‌های قلبی ویژگی‌های متفاوتی هم دارند. تشخیص صحیح این دو اختلال و تفاوت‌های آن‌ها مهم است، زیرا درمان آن‌ها متفاوت خواهد بود. در جدول زیر به برخی از تفاوت‌های این دو عارضه و عوارض قلبی اضطراب می‌پردازیم.
| ویژگی | اضطراب | بیماری قلبی |
| علل | عوامل روانی، مانند استرس، ترس یا نگرانی | عوامل جسمی، مانند گرفتگی عروق قلبی یا سکته قلبی |
| شدت علائم | معمولاً خفیف تا متوسط | معمولاً شدید |
| مدت‌زمان علائم | معمولاً کوتاه‌مدت | معمولاً طولانی‌مدت |
| سابقه خانوادگی | ممکن است وجود داشته باشد | ممکن است وجود داشته باشد |
| عوامل خطر | استرس، اختلالات اضطرابی، نداشتن خواب کافی، سیگار کشیدن، مصرف الکل، مصرف مواد مخدر | سن، جنس، سابقه خانوادگی، کلسترول بالا، فشار خون بالا، دیابت، چاقی، سیگار کشیدن، مصرف الکل، مصرف مواد مخدر |
| تشخیص | بر اساس علائم، سابقه پزشکی و معاینه فیزیکی | بر اساس علائم، سابقه پزشکی، معاینه فیزیکی، آزمایش خون، آزمایش‌های تصویربرداری |
| درمان | دارودرمانی، روان‌درمانی، فن‌های آرام‌سازی | دارودرمانی، جراحی، تغییر سبک زندگی |
تفاوت حمله قلبی با حمله عصبی چیست
حمله قلبی و حمله عصبی دو اختلال متفاوت هستند که علائم مشابهی دارند. هر دو می‌توانند باعث درد قفسه سینه، تنگی نفس، تعریق و حالت تهوع شوند. البته تفاوت‌های مهمی بین این دو اختلال وجود دارد.
حمله قلبی یک وضعیت پزشکی اورژانسی است که زمانی اتفاق می‌افتد که جریان خون به قلب مسدود شود. این می‌تواند ناشی از تجمع پلاک در عروق کرونر باشد. پلاک یک ماده چربی است که می‌تواند در دیواره شریان‌ها جمع شود. اگر پلاک پاره شود، می‌تواند لخته خون ایجاد کند که جریان خون را مسدود می‌کند.
حمله عصبی یک اختلال اضطرابی است که با حملات ناگهانی و شدید اضطراب مشخص می‌شود. حملات عصبی معمولاً به‌طور ناگهانی شروع می‌شوند و معمولاً کمتر از 30 دقیقه طول می‌کشند و اکثراً یک عامل استرس‌زا مانند سخنرانی در جمع یا امتحان دادن آن را ایجاد می‌کند.
تشخیص حمله پانیک از حمله قلبی
تشخیص حمله پانیک از حمله قلبی می‌تواند دشوار باشد، زیرا هر دو اختلال علائم مشابهی دارند. بااین‌حال، چند تفاوت کلیدی وجود دارد که می‌تواند به پزشک در تشخیص کمک کند:
- شدت علائم
علائم حمله قلبی معمولاً شدیدتر از علائم حمله پانیک هستند. درد قفسه سینه ناشی از حمله قلبی اغلب به‌عنوان درد مبهم، سنگین یا فشاری توصیف می‌شود و با تنگی نفس، تعریق، حالت تهوع و سرگیجه همراه است.
علائم حمله پانیک معمولاً خفیف‌تر از علائم حمله قلبی هستند. درد قفسه سینه ناشی از حمله پانیک اغلب به‌عنوان درد تیز یا سوزش توصیف می‌شود و با تپش قلب، تعریق، حالت تهوع و سرگیجه همراه است.
- مدت‌زمان علائم
علائم حمله قلبی ممکن است چند دقیقه یا چند ساعت طول بکشد. علائم حمله پانیک معمولاً کمتر از 30 دقیقه طول می‌کشند.
- عوامل خطر
افراد مبتلابه بیماری قلبی، سن بالا، جنس مذکر، سیگار کشیدن، دیابت و فشار خون بالا بیشتر در معرض خطر حمله قلبی هستند. افراد مبتلابه اضطراب، استرس، اختلالات اضطرابی بیشتر در معرض خطر حمله پانیک هستند.
در صورت بروز علائم طولانی تر، پزشک ممکن است برای اطمینان آزمایش های زیر را برای شما تجویز کند تا علت اصلی عوارض قلبی اضطراب را دریابد:
تشخیص اضطراب معمولی از اختلال اضطراب
کمی از نگرانی و استرس طبیعی و یا حتی مفید است. اما اضطراب مزمن ممکن است خطر ابتلا به مشکلات قلبی را افزایش دهد.
اگر در حال حاضر و پس‌ازآن احساس اضطراب می‌کنید، کاملاً طبیعی است. در حقیقت، نگرانی می‌تواند شما را به اقدام مثبتی که ممکن است برای سلامت شما مفید باشد، مانند آزمایش‌های غربالگری یا انجام تمرینات منظم، تحریک کند. اما نگرانی بیش‌ازحد می‌تواند اثر متضاد داشته باشد.
دکتر کریستوفر سلنو، یک روانپزشک در برنامه تحقیق روان‌پزشکی قلب در دانشگاه هاروارد می‌گوید: “مقدار کمی از اضطراب و استرس می‌تواند مردم را به فعالیت بیشتر، تشویق کند. اما این اضطراب زمانی مزمن نامیده می‌شود که فرد را به‌شدت درگیر خود کرده و نمی‌تواند کاری را انجام دهد”.
این سطح نگرانی و استرس را اختلال اضطرابی می‌گویند. از علائم اختلال اضطراب عمومی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- نگرانی مداوم و بیش‌ازحد در حداقل شش ماه
- احساس تنش
- مشکل خوابیدن
- مشکل در تمرکز
- تحریک‌پذیری یا بی‌قراری
- تنش‌های عضلانی همانند درد و گرفتگی
علائم اضطراب و استرس پاسخ‌های طبیعی برای کمک به فرار بدن از خطر یا آسیب است. آن‌ها به‌سرعت ضربان قلب را افزایش می‌دهند. علاوه بر آن نیروی هر ضربان را نیز افزایش می‌دهند.
اگر زمانی که در حال پیاده‌روی هستید با موجودی خطرناک مواجه شوید، اضطرابی که تجربه می‌کنید به شما کمک می‌کند که از آن فرار کنید. این پاسخ عادی است. اما در بعضی موارد، ذهن و بدن شما می‌تواند اضطراب ناشی از پاسخ‌های غیرطبیعی را تجربه کند.
نشانه‌های اضطراب و حملات استرسی می‌تواند به‌طور قابل‌توجهی کیفیت زندگی را مختل کند. اضطراب شدید می‌تواند منجر به افسردگی شود.
پنج تا ۱۱ درصد از مردم در طول عمر خود اختلال اضطراب عمومی را تجربه می‌کنند که به‌عنوان علائم اضطراب معنی‌دار در روز بیشتر از دوره زمانی شش‌ماهه است.
تفاوت اضطراب در زنان و مردان
زنان و مردان به‌طور متفاوتی اضطراب را تجربه می‌کنند. برخی از تفاوت‌های کلیدی علائم قلبی اضطراب عبارت‌اند از:
- میزان شیوع: اضطراب در زنان دو برابر بیشتر از مردان است.
- نوع اضطراب: زنان بیشتر از مردان مستعد ابتلا به اختلالات اضطرابی خاص مانند اختلال اضطراب فراگیر (GAD)، اختلال اضطراب اجتماعی (SAD) و اختلال اضطراب پس از سانحه (PTSD) هستند.
- علائم: زنان و مردان ممکن است علائم مشابهی از اضطراب را تجربه کنند، اما زنان ممکن است بیشتر علائم جسمی مانند تپش قلب، تعریق و حالت تهوع را تجربه کنند.
- عوامل خطر: عوامل خطر اضطراب در زنان و مردان مشابه است، اما زنان ممکن است بیشتر تحت تأثیر عواملی مانند هورمون‌هایی مثل استروژن، بارداری و زایمان قرار گیرند.
راه‌های مبارزه با عوارض قلبی اضطراب
در کوتاه‌مدت، استرس می‌تواند مفید باشد و حتی ممکن است به شما کمک کند تا در مواجهه با خطر زنده بمانید. بااین‌حال، زمانی که استرس ادامه دارد، می‌تواند اثرات مخربی بر سلامت جسمی و روانی شما داشته باشد.
در اینجا چند راه برای مبارزه با استرس آورده شده است:
برای کنترل استرس مرزهای شخصی داشته باشید
این به معنای منزوی شدن در خانه نیست. تعیین مرز به معنای داشتن مناطق جداگانه برای کار، خواب و آرامش است. روش‌های آسانی مانند خاموش کردن رایانه و تغییر حالت تلفن (خاموش کردن و یا روی حالت پرواز قرار دادن) هنگام خواب می‌تواند به تفکیک مسئولیت‌های شما کمک کند.
لطفاً برای ورزش وقت بگذارید
اولویت‌های خود را تعیین و 30-20 دقیقه در روز فعالیت فیزیکی کنید. اگر این امکان برای شما فراهم است در طبیعت قدم بزنید. سعی کنید وقتی با تلفن صحبت می‌کنید بایستید یا راه بروید.
در یکی از دوره‌های آموزش یوگا یا تمرینات ورزشی خانگی که به‌صورت آنلاین در دسترس است ثبت‌نام کنید. فعالیت‌های بدنی موجب ترشح هورمون‌های ضد استرس می‌شود.
مدیتیشن را امتحان کنید
امروزه تحقیقات زیادی در مورد قدرت و مزایای مراقبه برای استرس در دسترس است. استفاده از یک تمرین کوتاه‌مدت در طول روز به شما امکان می‌دهد انرژی‌های درونی و ذهنی خود را شارژ کنید.
برنامه‌های بسیاری مانند Headspace و Smiling Mind برای این کار وجود دارد. می‌توانید با روش‌هایی مانند انجام پیاده‌روی روزانه، مطالعه و آشپزی بدون تلویزیون به‌صورت هوشیار، قدرت تمرکز و ذهن خود را افزایش دهید.
معجزه رژیم غذایی را فراموش نکنید
اگر غذای مناسبی نخورید، نمی‌توانید روزهای طولانی‌تری فعالیت کرده و به تعهدات خانوادگی خود عمل کنید. روز خود را با یک صبحانه دلچسب و مناسب آغاز کنید.
مقداری بادام بوداده برای دریافت مقداری ویتامین E و کلسیم میل کنید. چربی‌های خوب مانند آواکادو بخورید و اطمینان حاصل کنید که ویتامین C کافی از میوه‌های تازه و سبزی‌های دریافت می‌کنید. خوردن غذاهای پرچرب، فست فود و فراوری‌شده، استرس‌های ناگهانی را افزایش می‌دهند.
استفاده از رژیم‌های غذایی برای سلامت قلب را فراموش نکنید. رژیم DASH، هونزا و مدیترانه‌ای از عوارض قلبی اضطراب کم می‌کنند.
خوب بخوابید
خواب خوب هورمون‌های بدن را واقعاً در حد خوبی تنظیم می‌کند. 5-6 ساعت خواب برای بدن کافی نیست. این مقدار باید 7 تا 8 ساعت باشد. زودتر به رختخواب بروید و ساعت بدن خود را تنظیم کنید.
اطمینان حاصل کنید که یک اتاق کم‌نور با پرده‌های کلفت خوب دارید. یک ساعت قبل از خواب استفاده از فناوری را کاهش دهید؛ زیرا نور آبی (LED) بر روی هورمون خواب ملاتونین تأثیر می‌گذارد و می‌تواند موجب بی‌خوابی و استرس بدنی شود.
خواب مناسب از شدت فعالیت قلب کم می‌کند، چون فشارخون و ضربان قلب در هنگام شب کمتر می‌شود و لازم نیست قلب مانند روز فعالیت زیادی داشته باشد.
همواره سلامت خود را در اولویت قرار دهید:
در فرهنگ ایرانی، شاید از اینکه خودتان را در اولویت قرار بدهید، یک تابو باشد. شاید آن را نشانه غرور شما بدانند؛ اما این فقط یک توهم است. خود را در اولویت خود قرار دهید و به سلامت قلب خود اهمیت بدهید. این امر مخصوصاً برای زنانی كه از دیگران مراقبت می‌کنند بسیار مهم است – همسر، پدر یا مادر مسن یا فرزندان.
اگر علائم شدیدی از استرس را تجربه می‌کنید (مانند کمبود خواب)، مهم است که با پزشک عمومی خود صحبت کنید و در صورت لزوم آن‌ها می‌توانند شما را به یک متخصص ارجاع دهند.
خلاصه:
اضطراب و بیماری‌های قلبی و عروقی ارتباط پیچیده‌ای با یکدیگر دارند. از علائم قلب اضطراب می‌توان، درد قفسه سینه و تپش قلب را نام برد. تفاوت علائم حملات قلبی با حملات پانیک در نحوه انتشار درد و مدت آن است. حملات پانیک کوتاه‌تر هستند اما حملات قلبی پایدارترند. افرادی که دچار اختلالات روانی مثل افسردگی و … هستند می‌توانند با روان درمانی، تغییر سبک زندگی و دارودرمانی از عوارض قلبی اضطراب و استرس بکاهند.
