آمادگی قبل از اکوی قلب و اکوکاردیوگرافی

آمادگی قبل از اکوی قلب یا آمادگی‌ قبل از اکوکاردیوگرافی یا، موضوعی است که در این مقاله به آن می‌پردازیم. چنان‌که در مقالات قبل مطرح شد، اکوکاردیوگرافی یا اکوی قلب روشی است که در آن با استفاده از امواج صوت، ساختار داخلی قلب نمایش داده می‌شود. در اکوکاردیوگرافی قلب تصاویر متحرکی از قلب تشکیل می‌شود .

آمادگی‌ قبل از اکوکاردیوگرافی و اکوی قلب بدون نیاز به بستری در بیمارستان انجام می‌گیرد. اکوی قلبی درد ندارد و یک روش بدون عمل جراحی است. اکوکاردیوگرافی به پزشک شما کمک می‌کند تا مشکلات قلبی شما و چگونگی عملکرد قلب شما را بررسی کند.

 

– اکوکاردیوگرافی ترانس‌توراسیک  Transthoracic Echocardiography :

این روش که کاملا بدون درد و غیر تهاجمی است، یکی از متداول‌ترین انواع اکوی قلب است. این روش یک روش غیر تهاجمی است، یعنی بدون عمل جراحی و داخل شدن هیچ وسیله‌ای در بدن شما صورت می‌گیرد.

– اکوکاردیوگرافی استرس Stress Echocardiograph :

این روش جزیی از تست استرس قلب cardiac stress test به حساب می‌آید. در این نوع اکوکاردیوگرافی بیمار با نظر پزشک، بوسیله دارو و ورزش ضربان قلب خود را افزایش می‌دهد. بعضی از بیماری‎‌های قلب مثل بیماری عروق قلب در حالت افزایش ضربان قلب بهتر شناسایی می‌شوند.

– اکوکاردیوگرافی ترانس ازوفاژیال Transesophageal Echocardiography :

ترانس ازوفاژیال اکوکاردیوگرافی برای بررسی بعضی قسمت‌های قلب مثل آئورت استفاده می‌شود. در این روش پروب دستگاه اکوکاردیوگرافی به انتهای یک لوله منعطف متصل می‌شود. سپس از راه دهان وارد مری می‌شود و ساختارهای پشت قلب را بررسی می‌کند.

– پژواک‌نگاری قلب جنین Fetal Echocardiography

اکوی قلب جنین یا اکوکاردیوگرافی قلب جنین زمانی که در رحم مادر است میتواند به کشف بسیاری از بیمارهای قلبی و عروقی پیش از تولد نوزاد کمک کند.

آمادگی قبل از اکوکاردیوگرافی معمولی یا آمادگی قبل از اکوی قلب استاندارد

برای آمادگی‌ قبل از اکوکاردیوگرافی یا آمادگی قبل از اکوی قلب استاندارد، هیچ داروی خاص و یا مراقبت ویژه‌ای لازم نیست. شما می‌توانید خوردن، نوشیدن و مصرف داروهای خودتان را به طور معمول و طبق روال انجام دهید.

در صورتی که اکوی قلب از راه مری یا TTE برای شما تجویز شده باشد، ممکن است پزشک از شما بخواهد که چند ساعت قبل از اکو، از خوردن غذا  و نوشیدن اجتناب کنید.

برای آمادگی‌ قبل از اکوکاردیوگرافی، در مورد داروهایی که مصرف می‌کنید حتما با پزشک خود صحبت کنید. ممکن است پزشک از شما بخواهد که برای آمادگی قبل از اکوی قلب، داروهای قلب خود را در روز اکو مصرف نکنید. اما بدون مشورت با پزشک هیچ یک از داروهای خود را قطع نکنید.

 

اکوکاردیوگرافی برای مبتلایان به دیابت

مبتلایان به یکی از دو نوع دیابت نوع اول و دوم، بیش‌تر از مردم عادی در معرض ابتلا به بیماری‌های قلب و عروق هستند.

یکی از مهم‌ترین عوارض بیماری دیابت در صورت عدم مدیریت صحیح آن، مشکلات و بیماری‌های قلب و عروق است. نکته حائز اهمیت در این خصوص این است که بیماری عروق کرونر که یک نوع از بیماری‌های قلبی است، یکی از مهمترین عوامل مرگ و میر در بیماران دیابتی است.

همچنان‌ که بیماری دیابت و نشانه‌های آن می‌توانند سال‌ها ناشناخته بمانند، نشانه‌های بیماری‌های قلبی نیز ممکن است مدت زیادی باقی بمانند بدون اینکه شناسایی شوند.

انجمن دیابت انگلیس گزارشی از ریسک بروز انواع بیماری‌های قلب و عروق در مبتلایان به دیابت منتشر کرده است. این گزارش به صورت زیر است:

•  در بین مردان میانسال مبتلا به دیابت، این احتمال تا پنج برابر بیشتر است.
• در بین زنان میانسال مبتلا به دیابت، این احتمال تا هشت برابر بیشتر است.

دلایل بروز بیماری‌های قلب و عروق در افراد دیابتی

در مبتلایان به دیابت، ازدیاد قند خون وجود دارد که به این ازدیاد، دیابت گفته می‌شود. ازدیاد قند خون با اسیدهای چرب آزاد در خون ترکیب شده و آرایش عروق خون را عوض می‌کند. این موضوع سبب بروز بیماری‌های قلب و عروق در بیماران دیابتی می‌شود.

اگر شما از افراد مبتلا به دیابت هستید، حتما مراجعه به پزشک متخصص قلب و عروق را در برنامه‌ی سلامت و چکاپ خود قرار دهید. این کار می‌تواند مشکلات احتمالی قلب شما را شناسایی کند و  شما از بابت سلامت قلب خود اطمینان پیدا خواهید کرد. پس اگر مشکل دیابت دارید باید به طور منظم توسط یک متخصص قلب چکاپ شوید.

آمادگی قبل از اکوکاردیوگرافی برای کسانی که دیابت دارند

اگر مبتلا به دیابت هستید، از ۴ ساعت قبل از اکوی قلب از خوردن و نوشیدن خودداری کنید. البته باید بدانید که نوشیدن آب مشکلی ایجاد نمی‌کند.

همچنین داروهای قلب خود را در روز اکوی قلب مصرف نکنید مگر این‌ که پزشک دستور دیگری تجویز کرده باشد.

اکوی قلب از راه مری TTE

در اکوی TTE که یک روش تهاجمی است، یک مبدل ظریف را در مری بیمار فرو می‌برند. ‏در این نوع اکو تصاویر واضح‌تری از ساختارهایی که دیدشان در اکوی غیر تهاجمی دشوار است، تهیه می‌شود. از جمله‌ی این ساختارها می‌توان به آئورت، شریان ریوی، دریچه‌های قلب، دهلیزها و دیواره بین آن‌ها و عروق کرونر اشاره کرد.

این نوع اکو به‌ دلیل ایجاد تصاویر با کیفیت بالا به عنوان روش تشخیصی مهم در شناسایی انواع بیماری‌های قلب و عروق مثل نارسایی قلب، بیماری دریچه قلب، دیس ریتمی‌ها و سایر بیماری‌های دهلیزی یا بطنی مورد استفاده قرار می‌گیرد.

اکوی قلب از راه مری TTE چگونه انجام می‌شود؟

برای آمادگی‌ قبل از اکوکاردیوگرافی TTE، بیمار باید حدود ۸ ساعت قبل از اکو ناشتا بوده و چیزی نخورده باشد. مدت زمان انجام این نوع اکو نسبت به روش‌های قبل بیشتر است. در این نوع  اکو، بی‌حسی و یا حتی در مواردی بیهوشی به کار می‌رود ولی معمولا استفاده از روش‌های بی‌حسی کافی است.

البته در خصوص بچه‌ها احتمال بیشتری برای بیهوشی وجود دارد. در چنین مواردی پزشک متخصص بیهوشی حتما باید حضور داشته باشد. باید بدانید که در تعداد بسیار کمی از افراد و نسبت یک در ده هزار نفر ممکن است به دیواره مری آسیب برسد و یا فرد به داروی بی‌حسی واکنش نشان دهد.

برای آمادگی‌ قبل از اکوکاردیوگرافی TTE داروهایی مثل میدازولام، فنتالین یا پروپوفل به بیمار که ناشتاست داده می‌شود. این داروهایی برای تسکین درد بیمار و راحت‌تر شدن عبور پروب از مری استفاده می‌شوند. نگران نباشید چون پزشک با استفاده از نوعی اسپری بی‌حسی مثل لیدوکائین در ناحیه حلق، روند اکو را برای شما راحت خواهد کرد. سپس با عبور پروب از میان مری و قرار گرفتن در جای مورد نظر تصاویر گرفته می شود.

آمادگی‌ قبل از اکوکاردیوگرافی از راه مری

پس از توضیحات پزشک درباره‌ی مراحل این روش و آمادگی قبل از اکوی قلب و سوالات شما، برگه‌ی رضایت‌نامه را به دقت مطالعه کنید. در صورت نبودن کوچک‌ترین ابهام آن را امضا کنید.

همان‌ طور که گفته شد، برای آمادگی‌ قبل از اکوکاردیوگرافی از راه مری باید ناشتا باشید. پزشک درباره مدت زمان ناشتا بودن شما و اینکه چه مدت یا چند ساعت نیاز است که ناشتا باشید، با شما صحبت خواهد کرد.

اگر نسبت به داروی خاص، بیهوشی موضعی یا لاتکس حساسیت دارید، با پزشک خود در میان بگذارید. همچنین پزشک خود را در جریان کامل داروها و مکمل‌هایی که مصرف می‌کنید، قرار دهید.

اگر سابقه‌ی اختلالات خونریزی دهنده دارید یا داروهای ضدانعقادی یا رقیق‌کننده‌ی خون، آسپرین یا داروهای دیگر که بر لخته شدن خون تاثیر می‌گذارند مصرف می‌کنید، به پزشک خود اطلاع دهید. ممکن است قطع این داروها برای آمادگی قبل از اکوی قلب شما ضرورت داشته باشد.

در خصوص آمادگی قبل از اکوی قلب از راه مری، ممکن است به انجام آزمایش‌هایی مربوط به خون و بررسی سرعت لخته شدن خون احتیاج داشته باشید. در این صورت پزشک حتما آن‌ها را لحاظ خواهد کرد.

شما باید حتما وجود یا سابقه بیماری‌های دریچه‌ای قلب، بیماری قلبی مادرزادی یا سابقه‌ی اندوکاردیت یا عفونت دریچه‌های قلب را به پزشک خود اطلاع دهید.

در صورت بالا بودن اضطراب یا حالت‌های خاص عصبی شما، ممکن است برای آمادگی قبل از اکوی قلب آرام‌بخش دریافت کنید. همچنین با توجه به شرایط پزشکی شما، ممکن است روش‌های آماده‌سازی خاصی برای شما منظور شود.

نتایج اکوی قلب شامل چه مواردی است؟

پس از فرایند آمادگی‌ قبل از اکوکاردیوگرافی و انجام شدن اکوی قلب، مشخص شدن نتایج کامل اکوکاردیوگرافی، ممکن است کمی زمان‌بر باشد. نتایج اکوکاردیوگرافی شامل مواردی است که به متخصص قلب شما تغییرات حفره‌های قلب و دیواره‌های آن را نشان می‌دهد. این تغییرات ممکن است ناشی از حمله‌ قلبی، بالا بودن فشارخون و یا نارسایی‌های قلبی باشد.
عبارت کسری جهشی EF  نشان دهنده قدرت پمپاژ قلب است. مقدار حدود ۵۵ تا ۶۵ درصد برای کسر جهشی EF طبیعی است. اگر درصد EF بسیار پایین باشد، اکوکاردیوگرافی  نشان می‌دهد که پمپاژ قلب در کدام نواحی ضعیف است. مثلا در نتایج اکوکاردیوگرافی قسمتی از قلب که به‌دلیل حمله قلبی ضعیف شده را نشان می‌دهد.

اکوکاردیوگرافی برای تشخیص بعضی بیماری‌های ژنتیکی که ریسک بالای مرگ ناگهانی دارند، کارآمد است.در اکوکاردیوگرافی هر ۴ دریچه قلب و  کارکرد آن‌ها بخوبی نشان داده می‌شود. اکوکاردیوگرافی داپلر نحوه عبور خون از دریچه‌ها را نمایش می‌دهد. مثلا نشان داده شدن برگشت خون به عقب، می‌تواند ناشی از نارسایی یک دریچه باشد.

حجم گردش خون هم از مواردی است که در اکوکاردیوگرافی برای پزشک مشخص می‌شود.