سندروم قلب شکسته | علائم تشخیص و درمان

وقتی به قلب شکسته فکر می‌کنید، تصویر یک قلب که تیری از میانه آن عبور کرده باشد، ممکن است به ذهن شما برسد. سندروم قلب شکسته ارتباطی با این تصویر فانتزی ندارد. در این مقاله سعی شده است که تمامی جوانب سندروم قلب شکسته توضیح داده شود.

سندروم قلب شکسته یک وضعیت گذرا است که معمولا در شرایط استرس شدید رخ می‌دهد. شرایطی که از نظر روانی فشار زیادی به شخص وارد می کند، مانند فوت یکی از عزیزان.

همچنین در مواقعی که بدن از نظر فیزیکی متحمل فشار می‌شود مانند یک بیماری سخت یا عمل جراحی سنگین، ممکن است سندروم قلب شکسته بروز پیدا کند.

 

سندروم قلب شکسته چگونه رخ می‌دهد

سندروم قلب شکسته درست در زمانی که به اصلاح گفته می‌شود قلب یک فرد شکسته است بروز پیدا می‌میکند.

زمانی که فرد تحت تاثیر فشار عصبی و استرس شدی باشد و یا فشار فیزیکی شدیدی را تحمل کند.

در هنگام بروز این سندروم فرد احساس درد ناگهانی در قفسه سینه می‌کند و احساسی شبیه به سکته قلبی را دارد. این وضعیت بسیار شبیه به سکته قلبی است و شاید تمایز این دو برای فرد سخت باشد.

در هنگام بروز سندروم قلب شکسته، عملکرد نیمی از قلب دچار اختلال می‌شود و قسمت دیگر قلب با نیروی بیشتری شروع به انقباض می‌کند و عملکرد خود را ادامه می‌دهد.

سندروم قلب شکسته در زمانی که هورمون استرس در بدن افزایش پیدا می‌کند نیز رخ می‌دهد. هورمون استرس همان آدرنالین است. ترشح زیاد این هورمون وضعیت روانی فرد را تغییر می‌دهد. استرس و اضطراب زیاد می‌شود. این موارد فرد را در فشار قرار می‌دهد. یک وضعیت ناخوشایند که عملکرد قلب نیز از آن تاثیر می‌پذیرد.

مانند اکثر موارد علمی، این مورد نیز یک نام علمی و یک نام مصطلح دارد. نام کاردیومیوپاتی تاکوتسوبو نام علمی آن است.

علائم

سندورم قلب شکسته ممکن است بسیار شبیه به سکته قلبی باشد. موارد زیر از شایع‌ترین علائم است:

• تنگی نفس
• درد قفس سینه
• سرگیجه
• ضربان نامنظم قلب

به طور کلی باید توجه داشت که هر درد جدی و طولانی مدت در قفسه سینه ممکن است علامت یک حمله قبلی باشد. دردهای قفسه سینه باید جدی گرفته شوند. دو اندام حیاتی بدن در این قسمت قرار دارند. یعنی قلب و ریه‌ها.

شایع‌ترین نشانه، بروز آنژین یا درد فسته سینه است. حتی اگر شخصی سابقه بیماری قلبی و عروقی نداشته باشد نیز ممکن است این درد را تجربه کند.

آریتمی یا اختلال در ضربان قلب نیز هنگام بروز این سندروم احتمال بروز دارد. در این حالت قلب نمی‌تواند پمپاژ مناسبی داشته باشد. خون کافی به همه بدن نخواهد رسید که خیلی خطرناک است.

دلایل

علت دقیق بروز سندروم قلب شکسته به طور واضح مشخص نیست. اما افزایش ترشح هورمون استرس مانند آدرنالین باعث بروز صدمه موقت به قلب می‌شود.

اینکه دقیقا این هورمون‌ها چگونه باعث اختلال در کار قلب می‌شوند یا عامل دیگری نیز در این روند مداخله دارد به طور دقیق مشخص نیست.

سندروم قلب شکسته معمولا پس از یک فشار روحی یا فیزیکی رخ می‌دهد. یک شرایط نامناسب برای فرد. شرایطی که فرد تحت فشار شدید است. فشارهای روانی و فیزیکی شدید باعث لطمه به سلامتی خواهد شد.

برخی از مواردی که ممکن است باعث بروز سندروم قلب شکسته شود به شرح زیر است:

• خبر ناگهانی فوت یکی از عزیزان
• تشخیص یک بیماری هولناک
• شکست خانوادگی
• از دست دادن حجم زیاد ثروت
• به دست آوردن حجم زیاد پول
• بحث و جدل‌های شدید
• یک سورپرایز در مهمانی
• اجرا و ارائه عمومی
• از دست دادن شغل
• شکست احساسی
• طلاق
• فشار‌های فیزیکی، مانند حمله آسمی، سانحه رانندگی یا یک عمل جراحی

در همه مواردی که در بالا اشاره شد فرد تجربه استرس شدید را خواهد داشت.

فشار عصبی شدید باعث اختلال در عملکرد قلب خواهد شد.

همچنین مصرف برخی از داروها ممکن است باعث ترشح هورمون‌های استرس شود و در نهایت باعث ایجاد سندروم قلب شکسته در فرد بشود.

داروهایی که ممکن است باعث بروز این سندروم شوند در زیر اشاره شده است:

• اپینفرین که برای درمان آلرژی شدید و حمله آسمی تجویز می‌شود.
• دلوکستین، این دارو برای درمان مشکلات عصبی ناشی از دیابت و درمان افسردگی تجویز می‌شود.
• ونلافاکسین که در درمان افسردگی کاربرد دارد.
• لووتیروکسین، این دارو هنگامی که غدد تیروئید به خوبی کار نکند تجویز می‌شود.

تفاوت سندروم قلب شکسته با سکته قلبی

همان طور که پیش‌تر اشاره شد. سکته قلبی و سندروم قلب شکسته وضعیت بسیار مشابهی دارند. شاید تمایز این دو برای فرد دشوار باشد. اگر تفاوت‌های این دو را بدانیم می‌توانیم این تمایز را درک کنیم.

سکته قلبی در هنگامی رخ می‌دهد که یکی از دریچه‌های قلب مسدود شده باشد. معمولا این انسداد به دلیل تجمع چربی در دریچه‌های قلب است. تجمع چربی باعث لخته شدن خون می‌شود. لخته خون نیز در نهایت باعث سکته قلبی در فرد می‌شود.

اما در سندروم قلب شکسته دریچه‌های قلب مسدود نمی‌شود. جریان خون به دلیل اختلال در عملکرد قلب کاهش یافته اما انسدادی وجود ندارد.

دوره بهبود سندروم قلب شکتسه معمولا سریع سپری می‌شود. معمولا چند روز یا هفته زمان می‌برد. در هنگام سکته قلبی دوره بهبودی ممکن است ماه‌ها زمان ببرد.

یک پزشک به کمک آزمایش‌های مختلف می‌تواند بررسی کند که حمله قلبی به فرد دست داده یا دچار سندروم شده است.

در زیر به چند نمونه معمول از این آزمایش‌ها اشاره شده است.

• EKG (آزمایشی که عملکرد الکتریکی قلب را نشان می‌دهد) نتیجه آن با زمانی که فرد دچار سکته قلبی شده است متفاوت است.
• آزمایش خون آسیب دیدگی قلب را نشان نمی‌دهد.
• آزمایش‌ها انسداد در عروق را نشان نمی‌دهد.
• آزمایش‌ها حرکت غیر معمول بطن چپ را نشان می‌دهد.

 

خطرات

در هر وضعیت عواملی وجود دارند که خطر را بیشتر می‌کنند. افزایش خطر باعث تهدید سلامت فرد می‌شود. اگر عواملی که در ادامه اشاره می‌شود در فرد وجود داشته باشد. احتمال ابتلا به سندروم بیشتر شده و همجنین این وضعیت را خطرناک‌تر می‌کند.

عوامل خطر که برای سندروم قلب شکسته شناسایی شده‌اند به شرح زیر می‌باشد.

• جنسیت: بروز این وضعیت در زنان بیشتر از مردان است.
• سن: شواهد نشان می‌دهد افرادی که دچار سندروم قلب شکسته هستند، اغلب بیشتر از ۵۰ سال سن دارند.
• سابقه بیماری عصبی: افرادی که دارای سابقه بیماری عصبی هستند، جراحی سر داشته اند یا بیماری صرع دارند، بیشتر در خطر ابتلا به سندروم قلب شکسته هستند.
• اختلال روان‌پزشکی: اگر سابقه اختلالاتی مانند اضطراب شدید و افسردگی در فرد باشد. احتمال خطر سندروم قلب شکسته بیشتر است.

در برخی موارد سندروم قلب شکسته ممکن است کشنده باشد. هرچند که اکثر افرادی که تجربه این وضعیت را داشته اند خیلی سریع بهبود پیدا کرده اند. به طور کلی سندروم قلب شکسته را نمی‌توان یک وضعیت خیلی خطرناک توصیف کرد.

عوارض جانبی دیگری که ممکن است بروز پیدا کند به شرح زیر است:

• برگشت مایع به داخل ریه‌ها (ادم ریه)
• فشار خون پایین
• اختلال در ضربان قلب
• نارسایی قلب

مراجعه به پزشک

اگر در قفسه سینه درد احساس کردید، تنگی نفس داشتید و تپش قلب شدید و نامنظم داشتید با فوریت‌های پزشکی تماس بگیرید.

پزشک متخصص با انجام آزمایش‌های متنوع می‌تواند به طور دقیق شناسایی کند که آیا فرد دچار سندروم قلب شکسته شده است یا خیر.

مراجعه به پزشک در مواردی که به عضو مهمی از بدن انسان یعنی قلب مربوط می‌شود یک امر مهم است. زیرا شخص نمی‌تواند بسیاری از موارد را به راحتی تشخیص دهد. همچنین برای درمان آن به تخصص بالایی نیاز است.

 

درمان

در صورت تشخیص پزشک که احتمال دارد شما به سندروم قلب شکسته مبتلا شده باشید. از آزمایش‌های مختلف برای اطمینان و تجویز بهتر استفاده می‌کند.

در ادامه به برخی از این آزمایش‌ها اشاره می‌کنیم.

آنژیوگرافی عروق: با استفاده از اشعه ایکس کارکرد دریچه‌های قلب و عروق مرتبط را نشان می‌دهد. در این آزمایش یک رنگ خاص که با اشعه ایکس قابل رویت است به قلب فرد تزریق می‌شود. با تصویر برداری از این وضعیت می‌توان وضعیت عروق را بررسی کرد.

آزمایش خون: در هنگام بروز سندروم قلب شکسته بسیاری از آنزیم‌ها در خون فرد افزایش پیدا می‌کند. به کمکم آزمایش خون می‌توان تشخیص داد وضعیت خون فرد به چه صورت است.

EKG یا همان نوار قلب: در این آزمایش با استفاده از پالس‌های الکتریکی وضعیت ضربان قلب اندازه گیری می‌شود. این آزامایش در تشخیص آریتمی قلبی به پزشکان کمک زیادی می‌کند.

اکوکاردیوگرافی: یک آزمایش بدون درد که با استفاده از امواج فراصوت از قلب تصویر برداری می‌کند. با این آزمایش تمامی جنبه‌های کارکرد قلب را می‌توان بررسی کرد. از نظر دقت و کارایی بسیار سودمند است.

MRI قلب: یک تست غیر تهاجمی است که با استفاده از آن می‌توان ساختمان قلب را بررسی کرد. در این آزمایش از آن ماده مخصوص آنژیگرافی خبری نیست. این روش برای افرادی که به این ماده حساسیت نشان می‌دهند بسیار مناسب است.

 

پیشگیری

احتمال کمی وجود دارد که سندروم قلب شکسته در حادثه اول رخ دهد.

اینکه یک فرد به چه میزان می‌توان فشار‌های روزمره و خاص در زندگی را تحمل کند به عوامل بسیار زیادی مربوط می‌شود که در هر فرد متفاوت است. اما هر فردی با تمرین و آماده سازی خود برای شرایط هاص می‌تواند از وقوع شرایط خطرناک جلوگیری کند.

اما نمی‌توان وقوع حوادث مختلفی که ممکن است برای فرد رخ دهد را پیش بینی کرد و از وقوع آن‌ها پیش‌گیری کرد.

دکتر‌های زیادی درمان‌های طولانی مدت از طریق تجویز داروهای مسدود کننده گیرنده‌های بتا را توصیه می‌کنند. راه بعدی برای جلوگیری از وقوع سندورم قلب شکسته تجویز داروهایی است که پتانسیل افزایش هورمون استرس را کاهش می‌دهد.

شاید بهترین راه برای پیشگیری کنترل زندگی به گونه ای است که استرس کم‌تری را تجربه کنیم. همچنین فعالیت‌هایی که استرس را کاهش می‌دهد و باعث افزایش حس آرامش در فرد می‌شود بسیار مفید است.

اضافه کردن ورزش به سبک زندگی یک راه بسیار مناسب برای جلوگیری از ابتلا به بیماری‌های قلبی است.

ترک سیگار باعث بهبود کارایی قلب می‌شود.

تغذیه مناسب که باعث کنترل هورمون‌ها در بدن می‌شود.

در پایان باید اشاره کرد آشنایی با عواملی که می‌تواند برای یک فرد خطر آفرین باشد در پیشگیری از این موارد بسیار مفید است. همیشه باید در نظر داشت سبک زندگی خودمان را طوری انتخاب کنیم که بتوانیم به سلامت خود کمک کنیم.