دریچه میترال و تشخیص اختلالات آن با کمک اکوکاردیوگرافی
در بیماری دریچه میترال ، دریچه میترال که بین حفرههای چپ قلب (دهلیز چپ و بطن چپ) قرار دارد، به درستی کار نمیکند.
انواع بیماری دریچه میترال (دو لختی) شامل موارد زیر است:
نارسایی دریچه میترال (برگشت مجدد) و پرولاپس (افتادگی) دریچه میترال
با افتادگی دریجه میترال، لتهای (قسمتهای آویخته) دریچه میترال محکم بسته نمیشوند و باعث میشوند خون به سمت عقب برگردد و به دهلیز چپ نشت پیدا کند کند. اگر این بیماری درمان نشود، میتواند منجر به آسیب عضله قلب شود. این حالت معمولاً در اثر پرولاپس دریچه میترال ایجاد میشود، که در آن با انقباض قلب قسمتهای آویخته به داخل دهلیز چپ برمی گردند.
تنگی دریچه میترال
در این شرایط، تکههای دریچه میترال ضخیم یا سفت میشوند و ممکن است به هم نزدیک شوند، این موضوع منجر به باریک شدن دریچه و کاهش جریان خون از دهلیز چپ به بطن چپ میشود. درمان بیماری دریچه میترال بستگی به شدت وضعیت شما دارد، در نهایت ممکن است پزشک توصیه کند که شما برای ترمیم یا تعویض دریچه جراحی انجام دهید.
علائم
برخی از افراد مبتلا به بیماری دریچه میترال ممکن است سالها علائمی را تجربه نکنند. علائم و نشانههای بیماری دریچه میترال ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- ضربان غیر طبیعی قلب
- خستگی
- تنگی نفس (به ویژه هنگامی که بسیار فعال بودهاید یا دراز کشیدهاید)
- تورم مچ پا و پاها
علل
قلب شما چهار دریچه دارد که جریان خون را یک طرفه میکنند و در مسیر صحیح قرار میدهد. این دریچهها شامل دریچه میترال، دریچه سه لختی، دریچه ریوی و دریچه آئورت است. هر دریچه دارای قسمتهایی است که در طول هر ضربان قلب یک بار باز و بسته میشود. گاهی اوقات، دریچهها به درستی باز یا بسته نمیشوند و جریان خون را مختل میکنند.
در بیماری دریچه میترال، دریچه میترال که بین دهلیز چپ و بطن چپ قرار دارد به درستی کار نمیکند. این بیماری در نهایت منجر به نشت خون به دهلیز چپ و تنگی دریچه میترال میشود. بیماری دریچه میترال به دلایل زیادی ایجاد میشود، یکی از این دلایل میتواند از بدو تولد شروع شده باشد (نقص مادرزادی قلب).
نارسایی قلبی درچه میترال به علت نقص دریچه اتفاق می افتد، که به آن برگشت مجدد خون نیز گفته میشود. نارسایی دریچه میترال غالباً در اثر پرولاپس دریچه میترال ایجاد میشود، که در آن لتهای دریچه میترال به دهلیز چپ برمی گردند. تنگی دریچه میترال غالباً در اثر تب روماتیسمی ایجاد میشود، که این عارضه یک عفونت استرپ است که میتواند قلب را تحت تأثیر قرار دهد.
عوامل خطر
عوامل مختلفی میتواند خطر ابتلا به بیماری دریچه میترال را افزایش دهد، از جمله:
- افزایش سن
- سابقه داشتن برخی عفونتهایی که روی قلب تأثیر میگذارند.
- سابقه بیماری قلبی یا حمله قلبی
- سابقه استفاده از داروهای خاص
- شرایط قلبی موجود در بدو تولد (بیماری مادرزادی قلب)
عوارض
بیماری دریچه میترال میتواند عوارض زیادی ایجاد کند، از جمله:
- ضربان قلب نامنظم در حفرههای فوقانی قلب (فیبریلاسیون دهلیزی)
- فشار خون بالا که رگهای خونی ریهها را تحت تأثیر قرار میدهد (فشار خون ریوی)
- لخته شدن خون
- نارسایی قلبی
- سکته مغزی
تشخیص
پزشک ممکن است علائم و نشانههای شما را ارزیابی کرده و معاینه جسمی را انجام دهد. در معاینه جسمی، پزشک شما به احتمال زیاد به صدای قلبتان گوش خواهد داد، زیرا این میتواند نشانهای از وضعیت دریچه میترال باشد. پزشک ممکن است چندین آزمایش برای تشخیص وضعیت شما انجام دهد.
آزمایشات ممکن است شامل موارد زیر باشد:
اکوکاردیوگرافی
در این آزمایش، امواج صوتی از یک وسیله مبدل (ترانسفورماتور) که روی قفسه سینه شما قرار دارد به سمت قلب شما هدایت میشود و تصاویر ویدئویی ضبط میشود. در این آزمایش ساختار قلب، دریچههای قلب و جریان خون در قلب شما بررسی میشوند. همچنین میتواند به پزشکان کمک کند فشار را در رگهای خونی ریوی مشاهده کنند. پزشکان ممکن است از اکوکاردیوگرام ۳ بعدی استفاده کنند.
بیشتر بخوانید با : اکوکاردیوگرافى ترانس ازوفاژیال و تفاوت آن با اکو TTE
پزشکان ممکن است نوع دیگری از اکوکاردیوگرام را انجام دهند که در آن اکوکاردیوگرام ترانسوفاژال است. در این آزمایش یک مبدل کوچک متصل به انتهای یک لوله از دهان به معده شما (مری) وارد میشود. این آزمایش به پزشکان این امکان را میدهد که با اکوکاردیوگرام منظم نسبت به دریچه دقت بیشتری داشته باشند.
الکتروکاردیوگرام (ECG)
در این آزمایش سیمها (الکترودهای متصل به لنتهای روی پوست) تکانههای الکتریکی را از قلب شما اندازه میگیرند. ECG میتواند حفرههای بزرگ شده قلب، بیماری قلبی و ریتم غیر طبیعی قلب شما را تشخیص دهد.
اشعه ایکس قفسه سینه
اشعه ایکس قفسه سینه میتواند به پزشک شما در تشخیص بزرگ شدن قلب کمک کند، که میتواند نشان دهنده انواع خاصی از بیماری دریچه قلب باشد. اشعه ایکس قفسه سینه همچنین میتواند به پزشکان در تعیین وضعیت ریههای شما کمک کند.
MRI قلب
MRI قلبی از میدانهای مغناطیسی و امواج رادیویی برای ایجاد تصاویر دقیق از قلب شما استفاده میکند. این آزمایش ممکن است برای تعیین شدت وضعیت شما استفاده شود.
تست ورزش یا تست استرس
تستهای ورزشی مختلف به اندازه گیری میزان تحمل فعالیت شما کمک میکند و واکنش قلب شما را در برابر فشارهای بدنی کنترل میکند. اگر قادر به ورزش نیستید، ممکن است از داروهایی برای تقلید تأثیر ورزش بر روی قلب شما استفاده شود.
کاتتریزاسیون قلبی
این آزمایش معمولاً برای تشخیص بیماری دریچه میترال مورد استفاده قرار نمیگیرد، اما در صورت تشخیص سایر بیماریها یا تشخیص این بیماری از بیماری عروق کرونر، ممکن است مورد استفاده قرار گیرد. پزشکان ممکن است از این آزمایش برای برنامه ریزی درمانی مناسب برای وضعیت شما استفاده کنند.
در این روش، پزشک یک لوله نازک (کاتتر) را از طریق رگ خونی در بازو یا کشاله ران به رگی در قلب شما می فرسد و از طریق کاتتر، رنگ آمیزی میکند تا رگ روی اشعه ایکس قابل مشاهده باشد. این یک تصویر دقیق از رگهای قلب و نحوه عملکرد قلب به پزشک شما ارائه میدهد. همچنین میتواند فشار داخل محفظه قلب را اندازه گیری کند.
درمان
در صورت بروز علائم و وخیم شدن وضعیت درمان شروع میشود، درمان بیماری دریچه میترال بستگی به وضعیت شما دارد. اگر مبتلا به بیماری دریچه هستید، یک متخصص قلب و عروق خوب میتواند در زمینهی درمانی به شما کمک کند.
پزشک شما ممکن است تغییر در شیوه زندگی و مصرف دارو را برای درمان علائم این بیماری توصیه کند. در صورت داشتن ضربان قلب نامنظم خاصی به نام فیبریلاسیون دهلیزی، ممکن است برای کاهش خطر لخته شدن خون نیاز به رقیق کننده خون داشته باشید. دریچه میترال شما ممکن است در نهایت نیاز به ترمیم یا تعویض داشته باشد. پزشکان ممکن است ترمیم یا تعویض دریچه میترال را حتی اگر شما علائمی را تجربه نکردهاید، به شما پیشنهاد کنند.
جراحی قلب
جراحی دریچه میترال معمولاً از طریق برش در قفسه سینه انجام میشود. پزشکان برخی مراکز درمانی ممکن است عمل جراحی قلب را با کمک ربات انجام دهند، این عمل نوعی از جراحی قلب است که در آن جراحان از بازوهای روباتیک استفاده میکنند.
گزینههای جراحی شامل موارد زیر است:
ترمیم دریچه میترال
پزشک شما ممکن است غالباً در صورت امکان ترمیم دریچه میترال را توصیه کند، زیرا باعث میشود دریچه قلب شما حفظ شود و عملکرد قلب را حفظ کند. برای ترمیم دریچه، جراحان میتوانند سوراخهایی را در دریچه ایجاد کنند. در این جراحی ممکن است پزشکان، تارهایی که دریچه را پشتیبانی میکنند را جایگزین کنند یا بافت اضافی دریچه را بردارند تا فلپ ها بتوانند محکم بسته شوند. همچنین امکان دارد جراحان با قرار دادن حلقهای مصنوعی، دریچه را محکم کنند.
دریچه میترال ممکن است با استفاده از یک لوله باریک و نازک (کاتتر) و گیره، شاخهها یا دستگاههای دیگر ترمیم شود. در روش کاتتر، پزشکان کاتتر را با گیره متصل شده، در رگ کشاله ران قرار میدهند و آن را به دریچه میترال هدایت میکنند. پزشکان از گیره برای تغییر شکل دریچه میترال استفاده میکنند. افرادی که علائم شدید نارسایی دریچه میترال دارند و قادر به انجام عمل جراحی نیستند، زیرا خطر بالایی برای آنها به همراه دارد میتوانند از این روش برای درمان استفاده کنند. در یک روش کاتتر دیگر، پزشکان ممکن است دریچه میترال را که قبلاً تعویض شده بود، ترمیم کنند.
پزشکان همچنین ممکن است برای ترمیم تنگی دریچه میترال، از روش لولهای نازک (کاتتر) استفاده کنند. در این روش، پزشک کاتتر را با بالون بر روی نوک آن، وارد رگ بازو یا کشاله ران میکند و آن را به دریچه هدایت میکند. سپس پزشک بالون را باد میکند که باعث باز شدن دریچه میشود، سپس بالون خمیده شده و کاتتر و بالون برداشته میشود. برای درمان دریچه تنگ شده با گذشت زمان ممکن است شما نیاز به روشهای اضافی داشته باشید.
تعویض دریچه میترال
اگر دریچه میترال ترمیم نشود، جراحان تعویض دریچه میترال را انجام میدهند. در تعویض دریچه میترال، جراح شما دریچه آسیب دیده را برداشته و آن را با دریچه مکانیکی یا دریچه ساخته شده از گاو، خوک یا بافت قلب انسان (دریچه بافت بیولوژیکی) جایگزین میکند.
دریچههای بافت بیولوژیکی با گذشت زمان تخریب میشوند و اغلب در نهایت نیاز به تعویض دارند. افرادی که از دریچههای مکانیکی استفاده کردهاند، برای جلوگیری از لخته شدن خون باید داروهای رقیق کننده خون مصرف کنند. پزشک شما در مورد مزایا و خطرات هر نوع دریچه با شما صحبت خواهد کرد و در نهایت به شما میگوید که کدام دریچه برای شما مناسب است.
سبک زندگی و داروهای خانگی
برای نظارت بر وضعیت شما مرتباً ملاقاتهایی با پزشک خود خواهید داشت. پزشک ممکن است به شما پیشنهاد دهد چندین تغییر سبک زندگی سالم را در زندگی خود بگنجانید، از جمله:
مصرف رژیم غذایی قلب سالم
انواع میوه و سبزیجات، لبنیات کم چرب یا بدون چربی، مرغ، ماهی و غلات کامل بخورید. از مصرف چربیهای اشباع و ترانس، و نمک و قند اضافی خودداری کنید.
حفظ وزن سالم
اگر اضافه وزن دارید یا چاق هستید، پزشک ممکن است توصیه کند که وزن خود را کاهش دهید.
فعالیت بدنی منظم
در نظر داشته باشید حدود ۳۰ دقیقه فعالیت بدنی مانند پیاده رویهای سریع را وارد برنامه روزمره تناسب اندام خود کنید.
مدیریت استرس
راههایی برای کمک به مدیریت استرس خود پیدا کنید، مانند فعالیتهای آرامش بخش، مدیتیشن، فعالیت بدنی و گذراندن وقت با خانواده و دوستان.
عدم مصرف دخانیات
اگر سیگار میکشید، ترک کنید. از پزشک خود در مورد راههای ترک سیگار کمک بگیرید.
در مورد زنان مبتلا به بیماری دریچه میترال، مهم است که قبل از بارداری با پزشک خود صحبت کنند. پزشک میتواند درمورد مصرف داروها بدون داشتن نگرانی به شما مشاوره دهد، و اینکه ممکن است شما نیاز به روشی برای درمان وضعیت دریچه خود قبل از بارداری داشته باشید. احتمالاً در دوران بارداری نیاز به نظارت دقیق توسط پزشک دارید.
بیشتر بخوانید با قلب در بارداری | کاهش خطرات بیماری قلبی مادر برای جنین
مقابله و پشتیبانی
اگر مبتلا به بیماری دریچه میترال هستید، مراحلی ذکر شده است که ممکن است به شما کمک کند با آن مقابله کنید:
- داروها را طبق تجویز مصرف کنید.
- دریافت پشتیبانی (داشتن حمایت از سوی خانواده و دوستان میتواند به شما در مقابله با شرایطتان کمک کند).
- فعال بمانید (خوب است که از نظر جسمی فعال باشید، پزشک ممکن است توصیههایی راجع به میزان و نوع ورزش به شما کند).