مصرف کلسیم در افراد دیابتی | فواید و خطرات
افراد دیابتی به دلیل افزایش خطر ابتلا به پوکی استخوان و سایر مشکلات سلامتی، باید کلسیم کافی دریافت کنند. مصرف کلسیم کافی از طریق غذا و مکمل می‌تواند به حفظ سلامت استخوان‌ها، کاهش خطر شکستگی و بهبود کیفیت زندگی کمک کند. در این مقاله به بررسی مصرف کلسیم در افراد دیابتی و معایب و مزایای آن می‌پردازیم.
مرگ ناشی از هیپوگلیسمی در افراد دیابتی
آیا می‌دانستید که افراد مسن مبتلابه دیابت به خصوص دیابت نوع 2 در معرض خطر مرگ ناشی از هیپوگلیسمی هم هستند؟
«هیپوگلیسمی» به معنای قند خون پایین است و زمانی که شدید باشد، می‌تواند حتی منجر به مشکلات جدی هم شود.
احساس عدم تعادل، تاری دید و گیجی ازجمله علائم مهم هیپوگلیسمی هستند. هیپوگلیسمی می‌تواند ناشی از عوامل متعددی باشد؛ مخصوصاً عدم تعادل غذا و داروهای دیابت.
مرگ در افراد مسن مبتلابه دیابت شایع‌تر است. از دست دادن استقلال و کاهش توانایی لذت بردن از فعالیت‌های روزانه، عوامل اصلی کاهش کیفیت کلی زندگی هستند.
علاوه بر کنترل و مدیریت قند خون، حفظ سلامت استخوان‌ها هم عامل مهمی در کاهش خطر مرگ است. مصرف رژیم غذایی سالم که سرشار از غذاهای غنی از کلسیم باشد، برای حفظ سلامت استخوان‌ها عالی است!
کلسیم (ca) چیست؟
کلسیم، فراوان‌ترین ماده معدنی در بدن شماست و بخش اعظمی از استخوان‌ها و دندان‌های شما را تشکیل می‌دهد. کارکرد کلسیم در بدن عبارت‌اند از:
- این ماده، به حفظ سلامت استخوان‌ها و دندان‌های شما کمک کرده و از ساختار کلی بدن شما هم محافظت می‌کند.
- کلسیم برای حرکت دادن عضلات و جریان یافتن گردش خون در بدن به کار می‌رود.
- برای انتقال پیام توسط اعصاب در سراسر بدن کلسیم لازم است.
علت جذب نشدن کلسیم در بدن
ماده مغذی دیگری که به کلسیم ارتباط دارد، ویتامین D است. از ویتامین D برای جذب کلسیم استفاده می‌شود، بنابراین بدون آن می‌تواند منجر به دریافت نکردن مقادیر کافی کلسیم شود. همچنین، با افزایش سن، بدن ما در جذب کلسیم دیگر کارآمد نیست.
چه قدر باید در روز کلسیم بخوریم؟
نیاز شخصی شما به کلسیم باید توسط متخصص تغذیه، متخصص کنترل دیابت یا ارائه‌دهنده مراقبت‌های بهداشتی تعیین شود. بااین‌حال، مقدار مصرف روزانه کلسیم که به افراد مختلف توصیه می‌شود، عبارت است از:
- سن 19 تا 50 سال: 1000 میلی‌گرم در روز (مردان)، 1000 میلی‌گرم (زنان، ازجمله زنان باردار و شیرده)
- سن 51 تا 70 سال: 1000 میلی‌گرم (مردان)، 1200 میلی‌گرم (زنان)
- سن 70+: 1200 میلی‌گرم در روز برای مردان و زنان.
برای کمبود کلسیم چه بخوریم؟
خوشبختانه، راه‌های زیادی برای دریافت کلسیم از طریق غذا وجود دارد و می‌توانید به‌راحتی آن‌ها را در فروشگاه‌های مواد غذایی پیدا کنید. برای اینکه بدانید یک غذای خاص تا چه اندازه نیاز روزانه شما به کلسیم را تأمین می‌کند، درصد ارزش روزانه (DV) روی برچسب‌های غذایی را بررسی کنید.
اگر درصد ارزش روزانه بیش از 20٪ باشد، پس غذای شما سرشار از کلسیم است. در ادامه به فهرستی از غذاهایی اشاره می‌کنیم که منابع عالی‌ای از کلسیم هستند:
- شیر و سایر محصولات لبنی مانند ماست و پنیر (72% از کلسیم دریافتی در کشور آمریکا از طریق محصولات لبنی تأمین می‌شود)
- سبزیجات برگ‌دار (کلم بدون سر یا کلارد، کلم پیچ، کلم‌برگ چینی)
- کلم بروکلی
- پرتقال و لیمو
- انجیر
- غذاهای دریایی (به‌خصوص سالمون و ساردین)
- غلات و حبوبات غنی‌شده
- نوشیدنی‌های غنی‌شده از کلسیم
- سویا، لوبیا و عدس
- دانه‌ها و مغزها
خطرات مصرف کم یا زیاد کلسیم
ممکن است مصرف بسیار کم کلسیم، خطر ابتلا به تعدادی از اختلالات استخوانی را به همراه داشته باشد؛ مخصوصاً پوکی استخوان که باعث شکننده شدن استخوان‌ها و افزایش احتمال شکستگی می‌شود. اکثر مردم از حد مجاز توصیه‌شده در مورد مصرف روزانه کلسیم فراتر نمی‌روند، اما باید بدانید که مصرف بیش‌ازحد کلسیم هم می‌تواند باعث یبوست شود و احتمالاً در توانایی بدن برای جذب آهن تداخل ایجاد می‌کند؛ آهن، ماده معدنی است که برای انتقال اکسیژن در سراسر بدن، هموگلوبین تولید می‌کند.
بر اساس استاندارد مؤسسات ملی بهداشت ایالت آمریکا، مصرف زیاد کلسیم در بزرگسالان شامل مقادیر زیر می‌شود:
- سن 19 تا 50 سال: 2500 میلی‌گرم در روز
- سن 51+ سال: 2000 میلی‌گرم در روز
بااینکه رسیدن به چنین مقادیر زیادی از کلسیم صرفاً از طریق غذا کار دشواری است، اما در صورت مصرف مکمل‌های کلسیم می‌توان به چنین مقادیری هم رسید. مصرف بیشتر مکمل‌های کلسیم می‌تواند خطر ابتلا به سنگ کلیه را در میان سالمندان افزایش دهد.
عوارض مصرف کلسیم در افراد دیابتی
مصرف کلسیم برای سلامت استخوان‌ها ضروری است، اما مصرف بیش‌ازحد کلسیم می‌تواند عوارض جانبی جدی در افراد دیابتی ایجاد کند. این عوارض عبارت‌اند از:
- یبوست: کلسیم می‌تواند باعث سفت شدن مدفوع و یبوست شود. این امر به‌خصوص در افراد دیابتی که در معرض خطر یبوست هستند، شایع است.
- سنگ کلیه: کلسیم می‌تواند با اگزالات (یک ماده معدنی طبیعی) واکنش داده و سنگ کلیه ایجاد کند. افراد دیابتی که در معرض خطر ابتلا به سنگ کلیه هستند، باید در مصرف کلسیم احتیاط کنند.
- تداخل با جذب سایر مواد مغذی: کلسیم می‌تواند با جذب سایر مواد مغذی مانند آهن، روی و منیزیم تداخل کند. این امر به‌خصوص در افراد دیابتی که در معرض خطر کمبود این مواد مغذی هستند، شایع است.
- افزایش خطر ابتلا به سرطان پروستات: برخی مطالعات نشان داده‌اند که مصرف بیش‌ازحد کلسیم ممکن است خطر ابتلا به سرطان پروستات را در مردان افزایش دهد.
نکاتی برای کاهش خطر عوارض مصرف کلسیم در افراد دیابتی
مصرف کلسیم را به‌طور منظم و در طول روز انجام دهید. این کار به بدن شما کمک می‌کند تا کلسیم را به‌طور موثرتری جذب کند.
از مصرف مکمل‌های کلسیم با دوز بالا خودداری کنید. دوز توصیه‌شده کلسیم برای افراد دیابتی 1200 میلی‌گرم در روز است.
اگر مکمل کلسیم مصرف می‌کنید، با پزشک خود در مورد دوز مناسب مشورت کنید.
آیا افراد دیابتی باید مکمل کلسیم مصرف کنند؟
اگرچه مصرف بیش‌ازحد کلسیم مخصوصاً از طریق غذا خطراتی را به دنبال دارد، ولی اگر احساس می‌کنید که به‌طور منظم کلسیم کافی دریافت نمی‌کنید، با پزشک خود مشورت کنید تا ببینید آیا مصرف مکمل برای بدن شما ضروری است یا خیر.
چه یک فرد مسن مبتلابه دیابت باشید یا از بیمار دیابتی مراقبت می‌کنید، مصرف کلسیم را به‌عنوان بخشی ضروری در برنامه غذایی خود بگنجانید. خطرات کمبود مصرف کلسیم در افراد دیابتی به‌قدری زیاد است که نمی‌توان نادیده گرفت. خوشبختانه، به‌راحتی می‌توانید راه‌هایی برای بهبود و حفظ کلسیم مصرفی روزانه خود پیدا کنید.
نتیجه‌گیری
افراد دیابتی به دلیل افزایش خطر ابتلا به پوکی استخوان، باید کلسیم کافی دریافت کنند. مصرف کلسیم در افراد دیابتی از طریق غذا و مکمل می‌تواند به حفظ سلامت استخوان‌ها، کاهش خطر شکستگی و بهبود کیفیت زندگی کمک کند. بااین‌حال، مصرف بیش‌ازحد کلسیم می‌تواند عوارض جانبی جدی مانند یبوست، سنگ کلیه و افزایش خطر ابتلا به سرطان پروستات ایجاد کند. افراد دیابتی باید در مصرف کلسیم احتیاط و با پزشک خود در مورد دوز مناسب مشورت کنند.
