بیماری ها

EF قلب | تشخیص کسر تخلیه غیرطبیعی با اکوکاردیوگرافی

همان طور که می دانید با هر ضربان قلب، دو حفره عضلانی تحتانی خون را به سراسر بدن می فرستند. به این حفره ها بطن چپ و راست گفته می شود. بیش از یک انقباض واحد طول می کشد تا تمام خون از قلب خارج شود. به این قدرت انقباضی قلب ef قلب یا کسر تخلیه (کسر جهشی) می گویند. ما در این مقاله به تعریف ef قلب و نحوه اندازه گیری و اهمیت آن برای تشخیص بیماری های قلبی عروقی می پردازیم

ef قلب چیست؟

کسر تخلیه (Ejection Fraction یا EF) یا به اصطلاح ef قلب معیاری است که پزشکان برای محاسبه درصد خون خارج شده از بطن ها با هر انقباض، محاسبه می کنند.

ef قلب چگونه اندازه گیری می شود؟

به طور کلی، بطن چپ معیار اندازه گیری برای EF است. این حفره در واقع به عنوان ترازوی بدن عمل می کند و تقریباً به تمام اعضای اصلی بدن خون را ارسال می کند. با این حال، تحقیقات فعلی نشان می دهد که هنگام تعیین کسر تخلیه نباید بطن راست نادیده گرفته شود.

کسر تخلیه قلب چیست
کسر تخلیه قلب چیست

خواندن دقیق ef قلب مربوط به بطن چپ (LVEF) با روش های مختلف تصویربرداری قابل اندازه گیری است. رایج ترین اقدامات آزمایشی برای اندازه گیری ef قلب عبارتند از:

اکوکاردیوگرام

اکوکاردیوگرام از امواج صوتی برای تصویربرداری از قلب استفاده می کند. تحقیقات کنونی نشان می دهد که تصاویر ۳ بعدی بهترین و دقیق ترین خوانایی را ارائه می دهند. روش کار دستگاه به اینصورت است که با کمک مبدل دستگاه که حالت اسکنر را دارد در واقع امواج فراصورت ایجاد شده که طول موج کوتاه ولی انرژی بالایی دارند را به بافت قلب ارسال می کنند.

با عبور امواج از هر لایه قلب، پریکارد، آندوکارد و … انرژی آن ها کاهش پیدا می کند و در نهایت با اتمام انرژی به صورت امواجی با طول موج کوتاه بازتاب می گردند. دوباره این امواج توسط مبدل جمع آوری شده و به مانیتور ارسال می شود تا نتیجه این آزمایش تفسیر شود. نتیجه کلی این آزمایش در واقع تصاویری متحرک اما همراه با جطئیات زیاد است.

تصویر برداری رزونانس مغناطیسی قلبی (C-MRI)

این یک آزمایش مبتنی بر تصویر است که از یک میدان مغناطیسی، امواج رادیویی و یک رایانه برای ایجاد تصاویر دقیق از قسمت داخلی قلب استفاده می کند.

کاتتریزاسیون قلبی

در این روش برای اندازه گیری ef قلب پزشک لوله ای توخالی را در یکی از رگ خونی بزرگ قرار می دهد تا بر عملکرد قلب نظارت کند. در طول کاتتریزاسیون، آنژیوگرافی عروق کرونر نیز انجام می شود. یک رنگ به داخل سوند تزریق می شود. سپس اشعه ایکس، خونی که در قلب شما جریان دارد را نظارت می کند.

آنژیوگرافی عروق
آنژیوگرافی عروق

اسکن پزشکی هسته ای قلب

در طول این آزمایش، مقدار کمی از مواد رادیواکتیو به جریان خون تزریق می شود. سپس توسط دوربین هایی که تصویر قلب و مکانیسم های آن را تولید می کنند، این مواد شناسایی شده و در نتیجه می توانند نتایج خوبی را برای متخصص اکوکاردیوگرافی ارائه دهد.

اسکن قلب

این روش در واقع همان تصویربرداری با کمک اشعه ایکس سریع است و معمولاً در صورت عدم نتیجه گیری از سایر آزمایشات استفاده می شود.

نفسیر نتایج EF قلب

یک مطالعه طبیعی در مورد EF بطن چپ قلب LVEF برای بزرگسالان بالای ۲۰ سال، ۵۳ تا ۷۳ درصد است.

LVEF زیر ۵۳ درصد برای زنان و ۵۲ درصد برای آقایان کم در نظر گرفته شده است.

EF بطن راست قلب RVEF کمتر از ۴۵ درصد، یک شاخص بالقوه برای مشکلات قلبی محسوب می شود.

 عملکرد قلب و پمپاژ خون
نحوه پمپاژ خون و مقیاس ef قلب

رنج نرمال ef قلب چه قدر است؟

مقدار طبیعی کسر تخلیه قلب بین 50 تا 75 درصد است. یعنی در هر بار ضربان قلب، بین 50 تا 75 درصد خون موجود در بطن چپ قلب به بیرون پمپاژ می شود.

EF قلب کمتر از 50 درصد نشان دهنده نارسایی قلبی است.

EF قلب بیشتر از 75 درصد معمولاً نشانه ای از هیپرتروفی بطن چپ است. هیپرتروفی بطن چپ به معنای بزرگ شدن غیرطبیعی بطن چپ قلب است. این وضعیت می تواند ناشی از فشار خون بالا، بیماری قلبی ایسکمیک، یا سایر بیماری های قلبی عروقی باشد.

دو مشکل مشترک در  کسر تخلیه غیر طبیعی

HFrEF (اختلال عملکرد سیستولیک)

این نارسایی قلبی با کسری تخلیه کاهش می یابد. این نارسایی زمانی اتفاق می افتد که یکی از چهار اتاق قلب نمی تواند به درستی منقبض شود. علائم این بیماری ممکن است شامل تنگی نفس، خستگی یا تپش قلب باشد.

HFpEF (اختلال عملکرد دیاستولیک)

این نارسایی قلبی با کسر تخلیه طبیعی یا نرمال است. این اتفاق زمانی می افتد که بطن به حالت آرامش باز نگردد. این بیماری باعث می شود خون کمتری از قلب به بدن و سایر اندام های بدن جاری شود. علائم HFpEF اغلب شامل تنگی نفس در هنگام ورزش یا فشار و خستگی است. HFpEF می تواند نتیجه پیری، دیابت یا فشار خون بالا باشد.

دلایل ef قلب غیر طبیعی
دلایل ef قلب غیر طبیعی

علل ایجاد کننده درصد کسر قلب پایین یا EF قلب کم

با بالا رفتن سن، قلب ما نیز دچار فرسودگی و پیری خواهد شد. دیواره های قلب ضخیم شده و برخی از ظرفیت های خود را برای انقباض و استراحت با گذشت سال ها از دست می دهند. اما، مشاهده EF قلب پایین همچنین می تواند نوعی از مشکل قلبی را نشان دهد، از جمله:

کاردیومیوپاتی

این حالت بافت های قلب شما را ضخیم می کند. با ابتلا به این بیماری دیواره بطن چپ قلب ضخیم می شود و در نتیجه عملکر این حفره برای ارسال خون به سراسر بدن با اختلال مواجه می گردد.

حمله قلبی

این اتفاق زمانی می افتد که یک یا چند رگ قلب مسدود شود یا عضله قلب شما آسیب دیده باشد. انسداد عروق خونی قلبی می تواند به دلایل مختلفی صورت گیرد که نمونه ای از آن افزایش چربی خون، کلسترول بالا، ضربه ناگهانی و رسوب پلاک در شریان است.

بیماری عروق کرونر

عروق خونی همان رگ های تغذیه کننده قلبی هستند. در این وضعیت شریان های چپ و راست قلب تنگ یا مسدود می شود و جریان خون به قلب بسیار دشوار می شود. با انسداد عروق خونی متصل به دهیلیزها عمل خون رسانی به قلب با اختلال مواجه می شود. بنابراین قلب برای ارسال خون کافی به بدن باید سخت تر کار کند.

نارسایی سیستولیک قلب

این نارسایی زمانی اتفاق می افتد که بطن چپ شما نتواند خون کافی را به بدن ارسال کند. این می تواند در اثر اختلال دریچه بطن چپ، نارسایی دیواره بطن باشد.

نارسایی قلبی موجب ef قلب غیر طبیعی می شود
نارسایی قلبی موجب ef قلب غیر طبیعی می شود

بیماری دریچه قلب

این اتفاق هنگامی می افتد که دریچه های قلب نمی توانند به درستی باز و بسته شوند و خون نمی تواند به طور عادی به قلب شما جاری شود. این اختلال در اثر بیماری های مادرزادی قلبی و اختلال دریچه های دهلیزی است.

کاهش عدد EF قلب می تواند عواقب جدی برای سلامتی داشته باشد، از جمله:

  • تنگی نفس
  • خستگی
  • افزایش وزن
  • تورم
  • اختلال در خواب
  • کاهش توانایی انجام فعالیت های روزمره

چگونه ef قلب را بالا ببریم؟

افزایش کسر تخلیه قلب به عوامل مختلفی بستگی دارد، از جمله علت کاهش EF قلب، شدت کاهش EF قلب و سن و سلامت کلی فرد.

در برخی موارد، ممکن است بتوان EF قلب را با دارو درمانی یا جراحی افزایش داد. با این حال، در بسیاری از موارد، بهترین راه برای افزایش EF قلب، تغییر در سبک زندگی است.

در اینجا برخی از تغییرات در سبک زندگی که می تواند به افزایش EF قلب کمک کند، آورده شده است:

  • کاهش وزن
  • ترک سیگار
  • رژیم غذایی سالم
  • ورزش منظم
  • کنترل فشار خون
  • کنترل کلسترول

علل درصد کسر تخلیه یا EF قلب بالا چیست؟

افزایش عدد قدرت انقباضی قلب معمولاً نشانه ای از هیپرتروفی بطن چپ است. هیپرتروفی بطن چپ به معنای بزرگ شدن غیرطبیعی بطن چپ قلب است. این وضعیت می تواند ناشی از فشار خون بالا، بیماری قلبی ایسکمیک، یا سایر بیماری های قلبی عروقی باشد.

این حالت به طور غیر طبیعی و بدون دلیل مشخصی قسمت هایی از عضله قلب را ضخیم می کند. این بیماری HC اغلب به صورت مادرزادی یا ژنتیکی است. تشخیص بیماری کاردیومیوپاتی هیپرتروفیک دشوار است، زیرا بسیاری از افراد مبتلا می توانند بدون داشتن علائمی خاص به زندکی طبیعی خود ادامه دهند.

برای تعداد کمی از افراد، بیماری کاردیومیوپاتی نوع HC می تواند همراه با علائمی باشد. این علائم باعث ایجاد ریتم های غیر طبیعی قلب ولی جدی (آریتمی) شود که به درمان نیاز دارد. اگر سابقه خانوادگی این نوع کاردیومیوپاتی HC را دارید به پزشک اطلاع دهید تا بتواند به مرور زمان علائم و وضعیت شما را تحت نظر داشته باشد.

چطور ef قلب را پایین بیاوریم؟

اگر EF قلب شما کاهش یافته است، مهم است که تحت مراقبت پزشکی قرار بگیرید. پزشک شما می تواند علت کاهش EF قلب را تشخیص دهد و درمان مناسب را برای شما تجویز کند.

برخی از درمان هایی که می تواند برای افزایش کسر تخلیه قلب استفاده شود، عبارتند از:

  • دارو درمانی، مانند داروهای کاهنده فشار خون، داروهای کاهش دهنده کلسترول و داروهای قلبی
  • جراحی، مانند جراحی بای پس قلب یا پیوند قلب
  • تغییرات در سبک زندگی، مانند کاهش وزن، ترک سیگار و ورزش منظم
درمان ef قلب غیر طبیعی
روش های درمانی ef قلب غیر طبیعی

روش های درمانی EF قلب غیر طبیعی چیست؟

گزینه های مختلف درمانی برای EF قلب یا درصد کسر تخلیه غیر طبیعی وجود دارد، از جمله:

مهار کننده های آنزیم تبدیل آنژیوتانسین (ACE)

این داروهای قلبی می توانند میزان هورمون هایی که ماهیچه قلب شما را تضعیف می کند را کاهش دهد. آن ها همچنین می توانند، پیشرفت بیماری های قلبی را کند کنند.

دیورتیک ها

این داروها می توانند به خلاص شدن از مایعات اضافی که باعث تورم و تنگی نفس می شود، کمک کنند و قدرت انقباضی قلب را کنترل کنند.

Eplerenone یا اسپیرونولاکتون

این عوامل به شما در از بین بردن مایعات اضافی کمک می کنند و می توانند به کاهش روند سخت شدن قلب کمک کنند.

ضربان ساز دوقطبی

این نوع پیس میکر یا ضربان ساز به همگام سازی انقباضات بطن چپ و راست شما کمک می کند تا آن ها در بالاترین ظرفیت خود کار کنند.

ضربان سازها انواع مختلفی دارند. برخی از آن ها فلزی بوده، برخی پلاستیکی و برخی دیگر از بافت حیوانات استفاده می شود. این وسیله با کمک یک جراحی ساده در زیر پوست قفسه سینه قرار داده می شود. معمولا مدت زمانی که می توان از آن ها استفاده کرد محدودیت داشته و باید مجددا شارژ شوند.

ضد عفونی کننده قلب قابل کاشت

ایمپلنت های ضدعفونی کننده قلب را می توان مستقیم در سینه قرار داد. این وسیله محرک های برقی کوچک را به قلب شما می فرستد تا مرتباً ضرب و شتم شود.

هیدرالازین-نیترات

این دو نوع دارو در کاهش فشار خون در افرادی که هنوز در هنگام مصرف ACE ، ARB و مسدود کننده های بتا که دچار عوارض می شوند، موفق شده اند.

چطور با EF قلب غیرطبیعی کنار بیاییم؟

به طور کلی ، چشم انداز یک EF قلب غیر طبیعی بسیار دلگرم کننده است. در بیشتر موارد با مراقبت و داروهای دقیق، می توانید علائم خود را مدیریت کرده و یک زندگی عادی را ادامه دهید.

یادتان باشد که همیشه به سلامت خود اهمیت دهید. سعی کنید یک رژیم غذایی متعادل و کم چرب را همراه با مقدار زیادی سبزیجات برگ دار در وعده های غذایی خود بگنجانید. روزانه ورزش کنید و یک برنامه خواب منظم را حفظ کنید.

EF قلب یا کسر تخلیه قلب، میزان خونی که در هر بار ضربان قلب توسط بطن چپ قلب از آن خارج می شود را اندازه گیری می کند. این عدد به صورت درصد بیان می شود و عدد طبیعی آن بین 50 تا 75 درصد است. افزایش یا کاهش EF قلب می تواند عواقب جدی برای سلامتی داشته باشد. افزایش EF قلب معمولاً نشانه ای از هیپرتروفی بطن چپ است، در حالی که کاهش EF قلب معمولاً نشانه ای از نارسایی قلبی است.

نمایش بیشتر

نوشته های مشابه

دکمه بازگشت به بالا
نوبت دهی فوق تخصص قلب ویژه نوروز 1402
خدمت جدید مرکز قلب و عروق بهار
خدمت جدید مرکز قلب و عروق بهار
راه اندازی بخش تخصصی واریس