سندرم QT طولانی چیست | تشخیص و درمان
سندرم QT طولانی یا LQTS نوعی اختلال هدایت الکتریکی در قلب است. ااین نوع اختلال در واقع مشکلی در سیستم الکتریکی است که ضربان قلب شما را کنترل می کند.
به طور کلی اصطلاح QT طولانی به مشکلی در الگوی نوار قلب فرد (EKG) اشاره می کند. نوار قلب آزمایشی است که فعالیت الکتریکی قلب شما را شناسایی و ثبت می کند. این اطلاعات روی یک نمودار ترسیم شده و پزشک با مشاهده این نمودار ریتم قلب شما را مورد بررسی قرار می دهد.در این نمودار هر ضربان قلب به صورت پنج موج الکتریکی جداگانه و با نام های P، Q، R، S و T ترسیم می شود.
فعالیت الکتریکی که بین امواج Q و T رخ می دهد، فاصله QT نامیده می شود. این فاصله نشان دهنده فعالیت الکتریکی در بطن های پایینی قلب است. به طور معمول زمان بین موج Q و T حدود یک سوم هر چرخه ضربان قلب است. در افرادی که دچار سندرم QT طولانی هستند، فاصله QT بیشتر از حد طبیعی است.
یک فاصله QT طولانی می تواند ضربان قلب را به هم ریخته و باعث ریتم سریع غیرقابل کنترل و ناگهانی قلب شود. سندرم QT طولانی نادر است و همه کسانی که LQTS دارند ریتم قلبی خطرناکی ندارند. با این حال، می تواند هنگام بروز کشنده باشد.
علل ایجاد سندرم QT طولانی
در سطح هر سلول عضله قلب منافذ ریزبه نام کانال های یونی وجود دارد. با باز و بسته شدن این کانال ها اتم‌های سدیم، کلسیم و پتاسیم باردار (یون‌ها) به داخل و خارج از هر سلول جریان پیدا کنند. این امر باعث ایجاد فعالیت الکتریکی قلب می شود. در افرادی مبتلا به سندرم QT طولانی این کانال های یونی به خوبی کار نکرده یا می تواند تعداد محدودی داشته باشند. این مسئله روی فعالیت الکتریکی در بطن های پایینی اختلال ایجاد کرده و باعث آریتمی‌های خطرناک شود.
سندرم QT طولانی اغلب ارثی است، یعنی از بد تولد در شما وجود دارد و می تواند اکتسابی هم باشد و در طول زندگی به آن مبتلا شوید. عوامل زیر می توانند خطر ابتلا به LQTS را افزایش دهند:
سابقه خانوادگی
سابقه وجود افرادی در خانواده که غش یا تشنج بدون دلیل، احساس غرق شدگی یا مرگ ناگهانی غیر قابل توضیح داشته باشد.
بیماری های قلبی
مانند کاردیومیوپاتی و نقایص مادرزادی قلب
شرایط پزشکی
مانند اختلالات خوردن، بیماری تیروئید، اسهال یا استفراغ جدی که باعث کاهش سطح پتاسیم، منیزیم یا کلسیم در خون می شود.
مصرف دارو
مصرف برخی دارو ها روی عملکرد کانال های یونی قلب شما تأثیر می گذارند، مثل بعضی از آنتی بیوتیک ها، داروهای ضد افسردگی و آنتی هیستامین ها
جنسیت
سندرم QT طولانی در زنان شایع تر از مردان است. زنانی که LQTS دارند بیشتر در طول قاعدگی و مدت کوتاهی پس از زایمان دچار غش یا مرگ ناگهانی ناشی از این اختلال می شوند.
علائم سندرم QT طولانی چیست؟
برخی از افرادی که LQTS دارند ممکن است علائمی نداشته باشند. که در اصطلاح می گویند که سندرم QT طولانی بی صدا دارند. برخی دیگر ممکن است علائم آریتمی را داشته باشند. این علائم ممکن است در شرایط خاصی مانند ایجاد استرسهای فیزیکی یا عاطفی یا هنگام خواب رخ دهد. علائم LQTS ارثی اغلب در دوران کودکی شروع می شود. این علائم به ندرت پس از 40 سالگی خود را نشان می دهد.
علائم سندرم QT طولانی شامل موارد زیر باشد:
- غش هنگام استرس فیزیکی یا عاطفی یا احساس نا بهنجار در قفسه سینه
- احساس غرق شدگی
- نفس نفس زدن پر سر و صدا هنگام خواب
- تشنج
ایست قلبی (CA) یا مرگ ناگهانی اولین علامت LQTS است که از هر 10 نفر یک نفر به ان دچار می شوند. در ایست قلبی قلب به طور ناگهانی بدون هیچ دلیل واضحی از تپش می ایستد. ایست قلبی در عرض چند دقیقه می تواند موجب مرگ شود.
برخی از انواع سندرم QT طولانی می تواند با مشکلاتی در سایر قسمت های بدن مانند ناشنوایی، ضعف عضلانی، مشکلات در ساختار صورت، انگشتان دست، انگشتان پا و ستون فقرات و مشکلات رفتاری مثل یادگیری و حافظه همراه باشد.
سندرم QT طولانی چگونه تشخیص داده می شود؟
آزمایش خون و ژنتیک:
اگر فردی در خانواده شما مبتلا به سندرم QT طولانی باشد، پزشک معمولا آزمایش عای غربالگری مثل آزمایش ژنتیک و خون را برای شما تجویز می کند. اگر LQTS ارثی داشته باشید، باید با پزشک و اعضای خانواده خود در مورد انجام آزمایش ژنتیکی مشورت کنید.
برای تشخیص سندرم QT طولانی، پزشک درباره سابقه پزشکی خود شما و خانواده تان، علائم و داروهایی که مصرف می کنید سوال می کند. بعد از یک معاینه بالینی ممکن است پزشک برای مشاهده سطح الکترولیت و هورمون تیروئید برای شما آزمایش خون تحویز کند.
آزمایش ژنتیک نیز معمولا برای بررسی تغییرات ژنتیکی ای که مسبب این بیماری هستند را مورد بررسی قرار می دهد.
نوار قلب
چکاپ قلبی فعالیت های الکتریکی قلب شما را اندازه گیری می کند. EKG یا نوار قلب رایج ترین آزمایشی است که برای تشخیص سندرم QT طولانی مورد استفاده قرار می گیرد.
هولتر ریتم 24 ساعته
از آنجایی که فاصله ضربان های قلبتان ممکن است هر از چند گاهی تغییر کند، ممکن است پزشک معالجتان از هولتر ریتم 24 ساعته استفاده کند.
استرس اکو
ممکن است پزشک برای بررسی رفتار ریتم قلب شما در هنگام فعالیت شدید یا استرس، تست استرس اکو را برای شما تجویز کند.
درمان و مدیریت سندرم QT طولانی
هدف از درمان LQTS جلوگیری از آریتمی و غش است. خوب درمان و بازگشت قطعی برای این بیماری وجود ندارد اما می توان ان را با روشهای مخلفی کنترل کرد. درمان تا حد زیادی خطراتی که تهدید کننده زندگی هستند را کاهش می دهد. درمان ممکن است شامل موارد زیر باشد:
تغییرات سبک زندگی:
ممکن است پزشک از شما بخواهد از چیزهایی که ضربان قلب شما را دچار تغییر می کند خودداری کنید، مانند شنا و سایر فعالیت های بدنی شدید یا دوری از رفتارهای تنش زا یا صداهای بلند ناگهانی مانند ساعت زنگ دار، موقعیت های استرس زا و برخی داروهایی که موجب افزایش ضربان قلب می شوند. از پزشک خود در مورد مصرف بیشتر مواد غذایی پتاسیم دار (مانند موز) یا مصرف روزانه مکمل های مربوطه سؤال کنید.
دارو درمانی
برای درمان پزشک معالج شما مسدودکننده های بتا را برای جلوگیری از ضربان قلب سریع که هنگام استرس فیزیکی یا احساسی به وجود می آید را برای شما تجویز می کند. اگر سطح یون الکترولیت پایینی دارید، پزشک ممکن است منیزیم یا پتاسیم تزریقی را به شما پیشنهاد دهد.
استفاده از تجهیزات کمکی پزشکی
پزشک معالج شما ممکن است استفاده از دستگاه های پزشکی مانند ضربان ساز یا دفیبریلاتور کاردیوورتر کاشتنی را برای کنترل ریتم قلب شما توصیه کند.
جراحی:
ممکن است برای بریدن رشته های عصبی که باعث ریتم خطرناک قلب می شوند نیاز به جراحی باشد.با اینکار ضربان قلب شما با سرعت ثابتی انجام شده و خطر آریتمی های ناشی از استرس یا ورزش در شما کاهش می یابد.
منبع:
