بیماری های قلبی و فاکتور های آزمایش خون در آن

خون سرنخ های فراوانی در مورد سلامت قلب در اختیار پزشک می گذارد. به عنوان مثال، سطح بالای کلسترول  “بد” در خون می تواند نشانه ای از افزایش خطر ابتلا به بیماری قلبی  همانند سکته قلبی باشد، و سایر مواد در خون می تواند به پزشک در تشخیص این کمک کند که آیا فرد سکته کرده یا در معرض خطر انسداد رگ های قلب توسط تجمع چربی است.

به خاطر داشته باشید که آزمایش خون به تنهایی نمی تواند خطر بیماری قلبی را تشخیص دهد و مهمترین عوامل خطر بیماری قلبی شامل سیگار کشیدن، فشار خون بالا، کلسترول بالا و دیابت است. در ادامه نگاهی به روش های آزمایش خون برای تشخیص احتمال بیماری قلبی می اندازیم.

 نقش آزمایش چربی در تشخیص بیماری های قلبی

آزمایش چربی یا آزمایش پروفایل لیپید، میزان چربی را در خون اندازه می گیرد و می تواند خطر حمله قلبی یا سایر بیماری های قلبی را مشخص کند. این آزمایش معمولا شامل آزمودن موارد زیر است:

• کلسترول کل:

مقدار مجموع کلسترول در خون که سطح بالای آن نشاندهنده خطر بیماری قلبی است. میزان مجاز باید کمتر از 200 mg/dL یا 5.2 mmol/L باشد.

 

• کلسترول ال.دی.ال یا کسترول بد.

میزان بالای این کلسترول در خون، باعث ایجاد پلاک در شریان ها و کاهش جریان خون می شود. این پلاک ها در رگ ها رسوب کرده و می تواند منجر به پارگی و مشکلات قلبی عروقی مهمی شود. سطح L.D.L باید کمتر از 130 mg/dL یا 3.4 mmol/L باشد. میزان مناسب به خصوص در افرادی با سابقه دیابت یا حمله قلبی، جراحی قلب باز یا استنت قلبی و سایر مشکلات قلبی، زیر 100 mg/dL یا 2.6 mmol/L و برای افرادی با ریسک بالای حمله قلبی زیر 70 mg/dL یا  1.8 mmol/L است.

 

• کلسترول اچ.دی.ال یا کلسترول خوب

باعث جابجایی کلسترول بد و باز ماندن شریان ها و کمک به جریان خون می شود. سطح HDL در مردان باید بیشتر از 40 mg/dL یا 1.0 mmol/L و در زنان بالای 50 mg/dL یا 1.3 mmol/L باشد.

 

• تری گلیسیرید

نوع دیگری از چربی در خون که سطح بالای آن به معنای بیشتر بودن میزان کالری دریافتی نسبت به سوخت و ساز بدن است. سطح بالای تری گلیسیرید می تواند خطر بیماری قلبی را افزایش دهد و سطح مناسب آن کمتر از 150 mg/dL یا 1.7 mmol/L است.

 

• کلسترول غیر HDL

تفاوت میان کلسترول کل و HDL، که شامل کلسترول موجود در ذرات لیپوپروتئین لازم برای محکم شدن شریان ها نیز می شود. این مقدار نسبت به کلسترول کل و LDL، شاخص بهتری برای خطر است.

 

پروتئین واکنشی C با حساسیت بالا(hs-CRP)

CRP نوعی پروتئین در کبد است که به دلیل واکنش بدن به جراحت یا عفونت تولید و باعث التهاب داخلی می شود. التهاب نقش مهمی در فرایند تصلب شرایین دارد. آزمایش CRP با حساسیت بالا پیش از بروز هر عوارضی در تعیین خطر حمله قلبی کمک می کند. سطح بالای این شاخص نشان دهنده ریسک بالاتر حمله قلبی، سکته و بیماری های قلبی عروقی است. از آنجا که سطح CPR ممکن است به دلایلی مانند سرماخوردگی یا دویدن طولانی به طور موقت افزایش یابد، این آزمایش باید دو بار و به فاصله دو هفته انجام شود. مقدار بالای 2.0 mg/L نشاندهنده خطر بالای بیماری قلبی است.

ترکیب آزمایش hs-CRP با سایر آزمایشات خون مربوط به تشخیص خطر بیماری قلبی، به پزشک تصویری از شرایط سلامت کلی قلب می دهد تا تشخیص دهد که آیا لازم است برای تشخیص بهتر مجدد hs-CRP گرفته شود. داروهای کاهش استاتین می تواند سطح CRP و خطر بیماری قلبی را کاهش دهد.

 

لیپوپروتئین (a)

لیپوپروتئین (a) یا Lp (a) نوعی از کلسترول LDL که تحت تاثیر ژنتیک است و ربط چندانی به سبک زندگی ندارد. سطح بالای این شاخص می تواند نشانه ی افزایش خطر بیماری قلبی باشد اگرچه میزان خطر مشخص نیست. اگر با وجود کلسترول نرمال، تصلب شراین یا بیماری قلبی مشاهده شود یا سابقه بیماری قلبی زودهنگام، مرگ ناگهانی یا سکته در خانواده وجود داشته باشد، ممکن است این آزمایش لازم باشد. مصرف دارو می تواند باعث کاهش Lp (a) شود اما هنوز تاثیر کاهش آن بر کاهش خطر حمله قلبی مشخص نیست.

 

سرامید پلاسما در خون

این آزمایش میزان سرامید خون را مشخص می کند. سرامید توسط همه سلول ها تولید می شود، نقش چشمگیری در رشد، کارکرد و مرگ بسیاری از بافت ها دارد، از طریق خون و توسط لیپوپروتئین ها منتقل می شود و با تصلب شرایین ارتباط دارد. سه نوع مشخص از سرامید می تواند باعث ایجاد پلاک در شریان ها و مقاومت در برابر انسولین و در نتیجه دیابت نوع 2 شود که سطح بالای آنها در خون نشانه ای از خطر بیماری قلبی عروقی ظرف 5 سال آینده است.

 

پپتیدهای ناتریورتیک

پپتیدهای ناتریورتیک مغزی (BNP)، پروتئین هایی هستند که توسط قلب و رگ های خونی تولید می شوند و به بدن شما در دفع مایعات، کاهش انقباضات رگ های خونی و دفع سدیم در ادرار کمک می کند. در آسیب قلبی، در تلاش برای کاهش تنش ماهیچه های قلب، مقدار زیادی BNP در جریان خون آزاد می شود. یکی از مهترین کاربردهای این شاخص تعیین این است که آیا مشکل تنفسی ناشی از مشکل قلبی است یا نه. سطح نرمال BNP بر اساس سن و جنسیت و اضافه وزن تغییر می کند. برای افرادی که سابقه مشکل قلبی دارند، تثبیت BNP می تواند مفید باشد و آزمایشات دیگر می تواند نشان دهد که این درمان چقدر خوب جواب داده است. نوعی از BNP موسوم به N-terminal BNP برای تشخیص مشکل قلبی و ارزیابی خطر حمله قلبی و سایر مشکلات مرتبط با بیماری قلبی مفید است. سطح بالای BNP به تنهایی برای تشخیص بیماری قلبی کافی نیست بلکه نیاز به ارزیابی سایر عوامل خطر و آزمایشات دیگر است.

تروپونین T در خون

تروپونین T پروتئینی است که در ماهیچه های قلب یافت می شود و اندازه گیری آن با کمک آزمون تروپونین حساسیت بالای T به دکترها در تشخیص حمله قلبی و تعیین خطر بیماری قلبی کمک می کند. افزایش سطح تروپونین T می تواند با خطر بیماری قلبی در افرادی که هیچ علامتی ندارند مرتبط باشد.