افتادگی دریچه میترال یک اختلال در کارکرد این قسمت از قبل است. دریچه میترال در ناحیه بین دهلیز و بطن قرار گرفته است. در هنگام پمپاژ خون این دریچه بسته می‌شود.

دریچه های قلب باعث شده اند قسمت های مختلف قلب از هم جدا شوند. برای اینکه یک پمپاژ خون به درستی در بدن انجام شود،کارکرد صحیح تمام قسمت‌های قلب ضروری است.

هر دریچه به جهت محل قرارگیری و کارکرد آن شکل خاصی دارد.بسته شدن کامل و درست دریچه میترال اهمیت زیادی دارد.

بسته بودن این دریچه در هنگام پمپاژ باعث جلوگیری از برگشت خون به دهلیز شده و تمام خون به سمت شریان‌های اصلی هدایت می‌شود.

افتادگی دریچه میترال چیست؟

افتادگی دریچه میترال در زبان انگلیسی Mitral valve prolapse خوانده می‌شود. به اختصار آن را با MVP نشان می‌دهند.

هر دریچه قلب یک شکل خاص دارد. بیشتر این دریچه‌ها سه قسمتی هستند. دریچه میترال دو قسمت دارد. یا بهتر بگوییم تو لت دارد.

این دو لت به هم نزدیک می‌شوند و باث بسته شدن کامل دریچه می‌شوند.

در مرحله‌ای که دریچه بخواهد باز باشد. دو لت دریچه میترال از هم فاصله گرفته و باعث خروج خون از دهلیز به سمت بطن می‌شود.

افتادگی دریچه میترال شرایطی است که لت‌های دریچه به خوبی و به طور مساوری بسته نمی‌شوند و با ورم و افتادگی به سمت دهلیز چپ کشیده می‌شوند.

نقص در کارکرد صحیح و بسته و شدن کامل دریچه میترال باعث برگشت خون به سمت دهلیز می‌شود.

پیش از حرکت خون به سمت کل بدن، خون در بطن‌ها قرار می‌گیرد. با یک انقباض خون پمپاژ می‌شود.

قبل از انقباض قلب دریجه میترال بسته شده است. تمام تمرکز قلب روی خون در بطن است.

افتادگی دریچه میترال نام‌های مختلفی به خود گرفته است. از دیگر عنوان‌هایی که به این عارضه قلبی داده شده است موارد زیر را می‌توان نام برد:

• سندروم خس خس قلبی
• سندروم افتادگی دریچه
• سندروم بارلو

در هنگام افتادگی دریچه میترال چه اتفاقی می‌افتد؟

تصور کنید هنگامی که خون باید با فشار زیاد به همه جای بدن حرکت کند. درست در شروع این حرکت از فشار لازم برخوردار نباشد.

خون آماده به حرکت در بطن با فشار زیاد حرکت می‌کند. اما این فشار به قسمت‌های داخلی قلب نیز وارد می‌شود.

دریچه‌ای که به درستی بسته نباشد خون را از خود عبور می‌دهد. این خون به پشت دریچه نفوذ می‌کند. پشت دریچه میترال دهلیز قرار دارد.

در هنگام پمپاژ خون قسمتی از یک لت یا هر دو لت دریچه به سمت دهلیز به عقب کشیده می‌شوند. در برخی از موارد باعث می‌شود که خون به سمت دهلیز نشت پیدا کند و باعث ایجاد صدا (خس خس) شود.

ممکن است این خون لخته شود. لخته خون اگر بیش از حد باشد باعث بروز مشکلات جدی‌تر خواهد شد.

آیا افتادگی دریچه میترال خطرناک است؟

افتادگی دریچه میترال می‌تواند در هر فرد و با هر سنی رخ دهد.

در افراد بالای ۵۰ سال معمولا افتادگی دریچه میترال با علائم جدی تر شیوع پیدا می‌کند.

افتادگی دریچه میترال در اغلب موارد بی خطر است. اکثر افرادی که مبتلا به آن هستند از آن بی‌خبر هستند و سلامتشان را به خطر نمی‌اندازد.

البته باید توجه داشت که در مواردی نیاز به درمان، جدی است.

افتادگی دریچه میترال ممکن است در کل خانواده شیوع پیدا کند و به شرایط دیگر نیز مرتبط باشد. مانند:

• سندروم مارفان
• نشانگان اهلرز-دنلوس
• ناهنجاری ابشتین
• تحلیل عضلانی

عوارض جانبی

اگرچه افراد مبتلا به افتادگی دریچه میترال ممکن است مشکلی نداشته باشند. اما عوارضی ممکن است بروز پیدا کند.

نارسایی دریچه میترال

شایع ترین عارضه افتادگی دریچه میترال، نارسایی این دریچه است. دریچه به درستی بسته نمی‌شود. خون به سمت دهلیز نشت پیدا می‌کند.

در آقایان با فشار خون بالا، احتمال ابتلا به افتادگی دریچه میترال بیشتر است.

اگر نارسایی دریچه میترال شدید باشد. ممکن است برای بهبود یا تعویز دریچه میترال نیاز به جراحی باشد.

برای اینکه قلب دچار نارسایی نشود باید از وخیم شدم افتادگی دریچه میترال جلوگیری شود.

 

مشکلات مربوط به ریتم قلب ( آریتمی )

ضربان‌های بی نظم قلب معمولا در حفره‌های بالایی قلب رخ می‌دهند. معمولا اختلال‌هایی ایجاد می‌کنند اما جان فرد را تهدید نمی‌کند.

افرادی که نارسایی شدید دریچه میترال دارند یا دریچه میترال قلب آن‌ها دچار تغییر شکل وخیم شده است. مستعدترین افراد برای بروز مشکلات ریتمی قلب هستند.

عفونت دریچه قلب ( اندوکاردیت )

درون قلب یک غشای نازک به نام اندوکاردیو وجود دارد. اندوکاردیت عفونت این پوشش است.

یک دریچه مترال غیر نرمال احتمال بروز عفونت در اندوکاردیو را از طریق باکتری افزایش می‌دهد.

این عفونت می‌تواند باعث صدمه بیشتر به دریچه میترال شود.

ممکن است به افرادی که مبتلا به افتادگی دریچه میترال هستند، قبل از انجام درمان‌های دندان پزشکی، توصیه شود آنتی بیوتیک مصرف کنند.

مصرف آنتی بیوتیک ممکن است باعث کاهش بروز عفونت شود.

هرچند با گذر زمان این مورد کمتر به افراد مبتلا به افتادگی دریچه میترال توصیه می‌شود.

دلایل افتادگی دریچه میترال

هنگامی که قلب به درستی کار می‌کند. دریچه میترال قلب به درستی و به طور کامل بسته می‌شود. در هنگام انقباض بطن چپ خون به دهلیز چپ بر نمی‌گردد.

اما در برخی افراد که به افتادگی دریچه میترال مبتلا هستند. هردوی لت‌ها یا یکی از آن‌ها به علت وجود انباشتگی بافت به طور کامل بسته نمی‌شود.

بسته نشدن صحیح دریچه باعث می‌شود خون به سمت دهلیز برگشت کند. به این اتفاق برگشت خون در دریچه میترال گفته می‌شود.

 

به طور معمول افتادگی دریچه میترال مشکلی برای سلامتی فرد ایجاد نمی‌کند. این تا زمانی است که مقدار برگشت خون در دریچه کم باشد.

اگر نشت خون از دریچه به دهلیز زیاد باشد. باعث به وجود آمدن لخته خون با حجم قابل توجه می‌شود که حرکت این لخته خون به سمت شریان‌های اصلی بدن بسیار خطرناک خواهد بود.

شایع ترین عامل وقوع افتادگی دریچه میترال، کشش ناگهانی و غیر طبیعی لت‌های دریچه است. این عامل با عنوان بیماری میکساماتوس شناخته می‌شود.

افتادگی دریچه میترال در حدود ۲ درصد افراد رخ می‌دهد. یک فرد ممکن است به طور مادرزادی مستعد افتادگی دریچه میترال باشد.

 

چگونه افتادگی دریچه میترال تشخیص داده می‌شود؟

اکثر بیماران علائم را تجربه نمی‌کنند. به همین دلیل ممکن است پزشک در هنگام یک معاینه معمولی از طریق گوشی پزشکی صدای خس خس قلب را بشنود.

از دیگر علائم می‌توان به خستگی، ناراحتی سینه و تپش قلب اشاره کرد.

ممکن است به دلیل برگشت و نشت خون از دریچه علائم مشخص شود. علائم افتادگی دریچه میترال می‌تواند از فردی به فردی دیگر متفاوت باشد. این علائم سرعت کمی دارند و به تدریج بروز پیدا می‌کنند.

علائم کلی افتادگی دریچه میترال در یک فرد متواند موارد زیر باشد:

• سرعت تپش قلب زیاد ( آریتمی )
• سرگیجه و احساس سبکی در سر
• تنفس سخت و تنگی نفس به خصوص در شرایط خوابیده و در هنگام فعالیت‌های فیزیکی
• خستگی
• درد قفسه سینه

 

تشخیص دقیق افتادگی دریچه میترال به اکوکاردیوگرافی نیاز دارد. این روش بهترین راه برای تشخیص دقیق این بیماری است.

چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟

اگر احساس می‌کنید علائمی که ذکر شده را دارید حتما با پزشک خود ملاقات کنید.

بسیاری از بیماری‌های دیگر نیز ممکن است علائم مشابه با افتادگی دریچه میترال ایجاد کنند. تنها مشورت با دکتر می‌تواند در تشخیص علت این علائم سودمند باشد.

اگر احساس درد در قفسه سینه دارید و نمی‌دانید این درد مربوط به حمله قلبی است یا به دیگر بیماری‌های قلبی مرتبط است. فورا به اورژانس مراجعه کنید.

 

اگر علائم اولیه تشخیص داده شد، چه کنیم؟

حتی برای کسانی که علائم را تجربه نکرده اند، اگر صدای خس خس در سینه تشخیص داده شد. انجام یک اکو یا اکوکاردیوگرام توصیه می‌شود.

اکوکاردیوگرافی با استفاده از امواج فراصوت مقدار نشت خون از دریچه هنگام پمپاژ خون را شناسایی می‌کند. این مورد به پزشک در تشخیص دقیق تر افتادگی دریچه میترال کمک می‌کند.

روش‌های دیگری مانند MRI نیز ممکن است سودمند باشند.

در نهایت با جمع بندی نتیجه آزمایش‌ها و علائم شما پزشک تشخیص می‌دهد آیا آزمایش‌های بیشتری مورد نیاز است یا خیر؟

 

آیا افتادگی دریچه میترال نیاز به درمان دارد؟

در بسیاری از موارد افتادگی دریجه میترال لطمه ای به سلامتی فرد وارد نمی‌کند. در این موارد نیازی به درمان نیست.

از پزشک خود سوال کنید با توجه به عوارض افتادگی دریچه میترال و میزان خطر آن برای شما، نیازی به درمان دارید؟

پزشک هر موردی که تجویز کرد بلافاصله انجام دهید و آن را جدی بگیرید.

در شرایط زیر، افرادی که افتادگی دریچه میترال غیر عادی دارند، ممکن است نیاز به تعمیر یا جایگزین دریچه میترال داشته باشند:

• علائم بیماری وخیم تر شوند.
• بطن چپ قلب بزرگ شده باشد.
• عملکرد قلب روند خوبی نداشته باشد.

افتادگی و اختلال دریچه میترال به ندرت به اختلال بسیار جدی تبدیل می‌شود. در این شرایط این اختلال باعث آریتمی شدید می‌شود که برای سلامتی یک خطر به حساب می‌آید.

هنگامی که افتادگی دریچه میترال به حدی جدی باشد که باعث یک نشت قابل توجه در دریچه باشد، می‌تواند باعث عوارض جدیتر مانند سکته شود.

به دلیل نشت دریچه و برگشت خون باعث ایجاد لخته می‌شود. وقتی لخته‌ها از قلب دریچه به سمت شریان‌های اصلی مغز حرکت کنند. در نهایت منجر به سکته مغزی خواهند شد.

 

پیشگیری

شاید نتوان از ابتلا به افتادگی دریچه میترال به طور کامل جلوگیری کرد. اما با انجام فعالیت‌های درمانی می‌توان از بروز عوارض مربوط به آن تا حد زیادی جلوگیری کرد.

در پیشگیری بیماری‌های قلبی توجه به سبک زندگی یک موضوع اساسی است.

انجام ندادن کارهای مضر یکی از بهترین راه‌ها در پیشگیری از امراض است.

همچنین توجه به تغذیه سالم و انجام ورزش‌های مناسب باعث حفظ سلامت قلب خواهد شد.